Tajne przez poufne (2008)

Centrala CIA, Arlington. Analityk Osborne Cox (John Malkovich) zostaje wezwany na supertajną naradę, w trakcie której dowiaduje się, że zostanie zwolniony. Wraca do swojego miasteczka Georgetown, gdzie oddaje się pisaniu pamiętnika i piciu. Lub piciu i pisaniu – kolejność dowolna. Żona Coxa, Katie (Tilda Swinton), jest rozczarowana, choć niespecjalnie zaskoczona. Właśnie przeżywa romans z Harry’m Pfarrerem (George Clooney), żonatym szefem okręgu i poważnie zastanawia się nad odejściem od Coxa.

Tymczasem na przedmieściach Waszyngtonu niejaka Linda Litzke (Frances MsDormand), pracownica klubu fitness o wdzięcznej nazwie "Hardbodies" kompletnie nie może skupić się na swojej pracy. Jej świat to marzenia o operacji plastycznej i kolega Chad Feldheimer (Brad Pitt).

W ręce Lindy i Chada przypadkowo wpadają wspomnienia byłego analityka CIA. Para zamierza wyciągnąć z tego faktu tyle korzyści, ile się da. "Nic dobrego z tego nie wyniknie" – twierdzi Ted, szef klubu fitness, beznadziejnie zakochany w Lindzie. Ma rację. Sprawy nabierają rozpędu, bohaterów wciąga wir zabawnych, zaskakujących wydarzeń. Sytuacja wymyka się spod kontroli.

"TO SĄ AKTORZY, DLA KTÓRYCH PISZEMY SCENARIUSZE"

W filmie "Tajne przez poufne" bracia Coen, przy użyciu mieszanki komedii pomyłek, satyry i farsy miłosnej, opowiadają historię zwolnionego pracownika CIA, dwojga pracowników waszyngtońskiego salonu fitness oraz pewnego zagubionego, niezwykle cennego materiału. Historia się gmatwa, sytuacja wymyka się spod kontroli bohaterów. Ciemne siły drzemią w tajnym materiale – to z jego przyczyny rozpoczyna się lawina dziwnych wydarzeń.

"Tajne przez poufne" to kolejny film braci Coen po produkcji "To nie jest kraj dla starych ludzi". W żadnym przypadku nie stanowi jednak kontynuacji tego filmu. Oba tytuły łączy jeden element stały dla filmów braci Coen – wszyscy bohaterowie filmu ponoszą konsekwencje swoich działań.

Ethan mówi: "Zaczęło się od pomysłu kilku wątków i postaci, w które chcieliśmy, by wcielili się aktorzy tacy jak George Clooney, Richard Jenkins, Frances McDormand czy Brad Pitt. Wydawało nam się, że z ich wspólnej pracy na planie może powstać coś ciekawego, mieliśmy za sobą współpracę z każdym z nich – z wyjątkiem Brada Pitta. Potrzebowaliśmy mieszanki osobowości oraz historii, w której osobowości te mogłyby zagrać."

Joel dodaje: "George, Richard, Fran – to są aktorzy, którzy nas inspirują. To dla nich piszemy scenariusz. Nie mieliśmy do tej pory okazji pracować z Bradem czy Johnem Malkovichem, ale od jakiegoś czasu myśleliśmy o tym i zależało nam na współpracy. Rola odgrywana przez Malkovicha została napisana specjalnie dla niego. Pisząc ją, nieźle się bawiliśmy."

POLUBIĆ W SOBIE DUPKA

O bohaterach filmu "Tajne przez poufne" bracia Coen mówią: "To dupki, ale mają wdzięk. Dadzą się lubić. Poprosiliśmy aktorów, by polubili ‘dupka w sobie’".

Joel mówi: "Film opowiada o ludziach w średnim wieku, z których każdy przechodzi jakiś kryzys: w życiu zawodowym, prywatnym czy seksualnym. W tle mamy problem bezpieczeństwa narodowego, dzięki temu kolejnym bohaterem filmu jest Waszyngton. Akcja filmu toczy się od siedziby CIA po fitness club – spotykają i przecinają się dwa światy. W tym wszystkim jest jeszcze Internet i internetowe randki.

"Jeśli chodzi o gatunek, to mamy do czynienia z komedią" – mówi Ethan. "Robiliśmy już wcześniej komedie. Ale temat Waszyngtonu, świat szpiegów i intryg – to dla nas coś zupełnie nowego." "Całe wieki temu nakręciliśmy adaptację ‘Advise And Consent’ jeszcze ‘ósemką’ – mówi Joel. "Odtąd nie ruszaliśmy takich tematów".

Ethan dodaje: "W ‘Tajne przez poufne’ mamy życie osobiste, politykę, melodramat – wątki się przenikają".

George Clooney grał w wielu filmach o tematyce politycznej, a często także był ich autorem. "Pomijając temat Waszyngtonu, film opowiada o głupkach. O ludziach, którzy robią głupie rzeczy, nie dotyczy to wyłącznie seksu, ale wielu innych sytuacji. I, co ciekawe, ci ludzie nie są politykami" – mówi George Clooney. "Zadzwonili do mnie, a ja od razu wiedziałem, że w to wejdę. Czy może istnieć ciekawszy projekt? Przede wszystkim mówimy o braciach Coen. Jak oni napiszą scenariusz, robisz rzeczy, o które nigdy byś się nie podejrzewał. I inni by cię nie podejrzewali. Jak usłyszałem, że napisali rolę specjalnie dla mnie, ścierpła mi skóra…"

Ethan: "George się starzeje, jego postaci się starzeją, ale nie mądrzeją".

Clooney zadumał się: "Harry jest inny niż postaci, które grałem w poprzednich filmach braci Coen. To człowiek ponury i niemądry. Scenariusz bardzo mnie zaciekawił. Zapuściłem brodę – no i w końcu miałem szansę spotkać się na planie z Fran".

Frances McDormand świetnie pamięta scenariuszowy opis charakteru granej przez siebie postaci: "Jej cały świat zaczyna się i kończy na własnym tyłku. Blada. Samotna. W średnim wieku."

"Nikt normalny nie czytałby dalej. Niby dlaczego ktoś miałby chcieć zagrać kogoś takiego?"

Ethan mówi: "Pisanie roli dla Fran to czysta przyjemność. Wiesz, że jest dobra. Omawianie z nią scenariusza przyjemnością już nie jest. Zaczyna wrzeszczeć."

"Piszesz miesiącami, a ona: ‘tylko tyle?’ Ale jakoś dajemy radę" – dodaje Joel.

McDormand mówi: "Pracuję z Joelem i Ethanem od 25 lat. Ich pierwszy film ("Śmiertelnie proste") był moim aktorskim debiutem. Nie wiem, dlaczego mi to robią. Ale koniec końców jest, jak trzeba."

Dodaje: "Jest wiele filmów, które o ludziach w średnim wielu opowiadają w sposób dramatyczny. Jest wiele komedii. Nieczęsto jednak zdarza się połączenie tych dwóch gatunków. ‘Tajne przez poufne’ to film bardzo zabawny, podszyty jednak smutkiem. To ciemne, dobre kino".

Brad Pitt od dawna czekał na sposobność współpracy z braćmi Coen. "Nie przypuszczałem, że grana przeze mnie postać będzie AŻ TAKIM idiotą. Ale ma dobre serce." – mówi Pitt. "To ważny krok w mojej karierze."

George Clooney: "Brad zagarnie dla siebie ten film. Znikniemy w jego cieniu".

Joel Coen: "Brad dorósł do takich ról, podobnie jak George. I poszło mu świetnie, jest niezwykle zabawny".

John Malkovich miał od lat podobne marzenie jak Brad Pitt – zagrać w filmie Coenów. "Kiedy zadzwonili z informacją, że napisali rolę specjalnie dla mnie, byłem zachwycony. Scenariusz opowiada o ludziach, którzy chcą i próbują się zmienić. Ozzie grzęźnie coraz bardziej. A jego największy błąd to pamiętniki".

Tilda Swinton (wcielająca się w filmie w rolę Katie, żony Coxa) opowiada: "Mam w filmie parę niezłych kwestii w rodzaju: ‘Skończ z tym!’ Katie czuje się osaczona przez głupotę, jest zła na wszystko i wszystkich, rozczarowana mężem i całym swoim życiem".

JOEL COEN (reżyser / scenarzysta / producent)

Joel Coen na MFF w Cannes 2001 odebrał nagrodę dla Najlepszego Reżysera za film "Człowiek, którego nie było", zaś w roku 1991 nagrodę dla Najlepszego Reżysera za "Barton Fink". Za "Fargo" uznany został za Najlepszego Reżysera przez Nowojorskie Koło Krytyków Filmowych i National Board of Review, odebrał też nagrodę BAFTA oraz Oscara w kategorii Najlepszy Scenariusz Oryginalny (który napisali wspólnie z bratem Ethanem).

Scenariusz filmu "Bracie, gdzie jesteś?", również napisany wspólnie z bratem, otrzymał nominacje do nagrody BAFTA oraz Oscara w kategorii Najlepszy Scenariusz Adaptowany. Lista filmów, których był reżyserem oraz współscenarzystą, obejmuje ponadto: "Okrucieństwo nie do przyjęcia", "Big Lebowski", "Hudsucker Proxy", "Ścieżka strachu", "Raising Arizona" oraz "Śmiertelnie proste".

Wraz z Ethanem był współreżyserem oraz współscenarzystą "Jak zabić starszą panią". Najnowszy film braci to "To nie jest kraj dla starych ludzi". Film ten otrzymał m.in.: nagrodę Directors Guild of America, nagrodą BAFTA oraz Oscary. Złote Globy w kategoriach: Najlepszy Scenariusz, Najlepszy Film, Najlepszy Reżyser. Javier Bardem otrzymał m.in. nagrodę Screen Actors Guild oraz Nagrodę Akademii w kategorii najlepsza Drugoplanowa Rola Męska.

ETHAN COEN (reżyser / scenarzysta / producent)

Ethan Coen był producentem oraz współscenarzystą tak znanych i cenionych tytułów, jak "Ścieżka strachu", "Barton Fink" (Złota Palma dla Najlepszego Filmu, Najlepszego Reżysera oraz Najlepszego Aktora – dla Johna Turturro – na MFF w Cannes w 1991r.), "Bracie, gdzie jesteś?" (2 nominacje do Oscara, 5 nominacji do nagród BAFTA, 2 nominacje do Złotego Globu, jeden Złoty Glob), "Fargo" (nominowany do Oscara aż w 7 kategoriach zdobył 2 statuetki). Wśród tytułów, które produkował i do których wspólnie z bratem napisał scenariusz znalazły się takie tytuły jak: "Okrucieństwo nie do przyjęcia", "Big Lebowski", "Hudsucker Proxy", "Ścieżka strachu", "Raising Arizona" oraz "Śmiertelnie proste".

Także razem z bratem Joelem napisał i wyreżyserował "Jak zabić starszą panią?" 2004 oraz ich najnowszy film "To nie jest kraj dla starych ludzi".

Ethan Coen jest również autorem sztuk teatralnych. Jego "Almost an Evening" w reżyserii Neila Pepe było wystawiane off–Broadway przez Atlantic Theater Company oraz Bleecker Street Theater. Nowe przedstawienie Coena, z tą samą obsadą oraz reżyserem, zostanie wystawione w roku 2009.

GEORGE CLOONEY (Harry Pfarrer)

George Clooney zasłynął w świecie filmu jako osoba o wszechstronnych talentach: jako aktor, producent, producent wykonawczy, scenarzysta oraz reżyser. Na każdym z pól swojej działalności odnotował znaczące sukcesy. George Clooney to jedna z najciekawszych i najbardziej aktywnych postaci współczesnego światowego kina.

W 2006 roku George Clooney otrzymał 3 nominacje do Oscara – w kategorii Najlepszy Reżyser oraz za Najlepszy Scenariusz Oryginalny (we współpracy z Grantem Heslovem) za "Good Night, and Good Luck". Jury Akademii Filmowej doceniło też jego rolę w "Syrianie" (nominacja w kategorii Najlepsza Drugoplanowa Rola Męska). Za nią otrzymał Oscara. Po raz pierwszy w historii tej najbardziej prestiżowej nagrody filmowej jeden człowiek otrzymał w tym samym roku nominacje za grę aktorską oraz reżyserię – i to za dwa różne filmy.

Zanim powstało "Tajne przez poufne", Clooney wystąpił u braci Coen w filmie "Bracie, gdzie jesteś?" (za tę rolę otrzymał Złoty Glob) oraz w "Okrucieństwie nie do przyjęcia". Miał też okazję współpracować z Bradem Pittem ("Ocean’s Eleven", "Ocean’s Twelve" i "Ocean’s Thirteen" Stevena Soderbergha) i Tildą Swinton ("Michael Clayton" – Swinton dostała za tę rolę Oscara). "Michale Clayton" przyniósł Clooney’owi m.in. Oscara, Złoty Glob, nagrodę BAFTA.

Razem z Grantem Heslovem George Clooney prowadzi telewizyjną i filmową firmę producencką Smokehouse Pictures. Wcześniej pracowali razem w firmie Stevena Soderbergha Section Eight. To tam wyprodukowano takie tytuły jak "Good Night, and Good Luck" "Syriana", "Ocean’s Eleven", "Ocean’s Twelve", "Full Frontal. Wszystko na wierzchu", "Bezsenność", "Daleko od nieba".

Reżyserski debiut Clooney’a to "Niebezpieczny umysł" (wyprodukowany w wytwórni Section Eight, w roku 2002). Otrzymał za niego Nagrodę Za Specjalne Osiągnięcia National Board of Review. Następny film reżyserowany przez Clooney’a to "Good Night, and Good Luck", w którym zagrał jedną z głównych ról. Za ten film Clooney odebrał szereg nagród krytyków filmowych, dwie nominacje do Oscara oraz dwie nominacje do Złotego Globu.

Najnowsze reżyserskie dzieło Clooney’a to "Smokehouse’s Leatherheads", w którym również wystąpił, a u jego boku pojawiają się Renée Zellweger i John Krasinksi.

BRAD PITT (Chad Feldheimer)

Brad Pitt to obecnie jeden z najbardziej popularnych aktorów na świecie. Jest również producentem filmowym, prowadzi firmę Plan B Entertainment.

Pitt był nominowany do Oscara za rolę w filmie Terry’ego Gilliama "Dwanaście małp". Za rolę tę dostał Złoty Glob. Otrzymał ponadto nominacje do Złotego Globu za role w filmach "Wichry namiętności" (reż. Edward Zwick) oraz "Babel" (reż. Alejandro González Inárritu).

Brad Pitt ma na swoim koncie również występ w filmie Andrew Dominika "Zabójstwo Jesse Jamesa przez tchórzliwego Robera Forda". Rola ta została doceniona na MFF w Wenecji 2007. Kolejny film Pitta to "Dziwny przypadek Benjamina Buttona (adaptacja powieści F. Scotta Fitzgeralda pod tym samym tytułem). Występuje tu u boku Cate Blanchett (z którą wcześniej spotkał się na planie filmu "Babel") oraz Tildą Swinton (partnerką z filmu "Tajne przez poufne").

Z George’m Clooney’em spotkali się już wielokrotnie przy realizacji filmów Soderbergha "Ocean’s Eleven", "Ocean’s Twelve" oraz "Ocean’s Thirteen".

Urodzony w Shawnee, stanie Oklahoma, Brad Pitt wychował się w Sprinfield (Missouri). Ukończył Uniwersytet Missouri w Columbii, jest absolwentem Wydziału Dziennikarstwa. Tuż przed końcem studiów Pitt przeniósł się do Los Angeles, gdzie rozpoczął naukę aktorstwa w Roy London. Szybko zaczął występować w telewizji.

Rola w filmie "Thelma i Louise" przyniosła mu ogromne zainteresowanie. Potem przyszły role w nagrodzonym Oscarem filmie Roberta Redforda "Rzeka życia", "Kalifornii" (reż. Dominic Sen) oraz "Wywiadzie z wapirem" (reż. Neil Jordan).

Wśród licznych filmów Pitta znalazły się: "Pan i pani Smith" (reż. Doug Liman), "Troja" (reż. Wolgang Petersen), animowany "Sindbad. Legenda Siedmiu Mórz.", "Zawód: szpieg", "Niebezpieczny umysł" oraz "Full Frontal. Wszystko na wierzchu".

Plan B Entertainment, firma producencka Brada Pitta, wyprodukowała takie hity, jak: "Infiltracja" Martine’a Scorsese (zdobywca 4 Oscarów, w tym w kategorii Najlepszy Film oraz Najlepszy Reżyser), "Cena odwagi" Michaela Winterbottoma (za rolę w tym filmie Angelina Jolie otrzymała nominacje do Złotego Globu, Independent Spirit, Critics’ Choice oraz Screen Actors Guild Award), "Charlie i fabryka czekolady" z Johnem Deppem (reż. Tim Burton), "Biegając z nożyczkami" Ryana Murphy’ego, "Troja", "Zabójstwo Jesse Jamesa przez tchórzliwego Roberta Forda".

FRANCES McDORMAND (Linda Litzke)

Frances McDormand światową sławę zdobyła dzięki roli w filmie "Fargo" braci Coen, za którą została nagrodzona Oscarem. Inne znaczące tytuły w filmografii aktorki to: "Miss Pettigrew Lives", "Przyjaciele z kasą" (Spirit Award w kategorii Najlepsza Aktorka Drugoplanowa), "Daleka północ" (nominacja do Oscara, nominacja do Złotego Globu), "Lepiej późno niż później", "U progu sławy" (nominacje do Złotego Globu, Oscara i nagrody BAFTA), "Dochodzenie" (u boku Roberta De Niro), "Lęk pierwotny", "Na skróty" (Nagroda na MFF w Wenecji oraz Złoty Glob dla całej obsady), "Missisipi w ogniu" (nominacja do Oscara).

Zagrała ponadto w trzech filmach braci Coen: "Śmiertelnie proste", "Raising Arizona", "Człowiek, którego nie było".

Francis McDorman jest absolwentką Yale School of Drama. Jej sukcesy sceniczne obejmują m.in.: rolę w "Far away" Caryl Churchill (reż. Stephen Daldry) na deskach nowojorskiego Theatre Workshop; nominowana do nagrody Tony’ego za rolę Stelli w "Tramwaju zwanym pożądaniem".

Ostatnio powróciła na scenę rolą w "The Country Girl" Clifforda Odetsa (reż. Mike Nichols). Występuje tam u boku Morgana Freemana.

JOHN MALKOVICH (Osborne Cox)

John Malkovich był dwukrotnie nominowany do Oscara – za rolę w filmach "Miejsca w sercu" oraz "Na linii ognia". Wśród wybitnych kreacji Malkovicha znalazły się role w takich filmach, jak: "Pola śmierci", "Imperium słońca", "Witaj w domu", "Myszy i ludzie", "Niebezpieczne związki", "Pod osłoną nieba", "Jądro ciemności", "Portret damy", "Gra Ripley’a", "Być jak John Malkovich" (nagroda Nowojorskich Krytyków Filmowych w kategorii Najlepsza Drugoplanowa Rola Męska).

Urodzony i wychowany w Illinois, John Malkovich uczęszczał na Stanowy Uniwersytet w Illinois, już wówczas udzielając się na deskach teatralnych. Z przyjacielem Gary’m Sinise byli współzałożycielami Steppenwolf Theatre Company w Chicago (1976). W 1984 roku Malkovich wystąpił na Broadway’u u boku Dustina Hoffmana w "Śmierci komiwojażera" Arthura Millera – za kreację w filmowej wersji dramatu (reż. Volker Schlöndorff) otrzymał Nagrodę Emmy.

Malkovich był reżyserem oraz producentem filmu "Tancerz" (z Javierem Bardemem). Firma producencka Malkovicha nosi nazwę Mr. Mudd i wyprodukowała m.in. filmy: "Ghost World", "Rozpustnik" (z Johny’ym Deppem), "Juno" (nagrodzony m.in. Oscarem w kategorii Najlepszy Scenariusz Oryginalny).

TILDA SWINTON (Katie Cox)

Tilda Swinton odebrała Oscara oraz Nagrodę BAFTA za rolę w filmie "Michael Clayton" (reż. Tony Gilroy), w którym wystąpiła u boku George’a Clooney’a. Za tę role otrzymała ponadto nominacje do nagród Screen Actors Guild oraz Złotego Globu.

Swinton była wcześniej nominowana do Złotego Globu za rolę w filmie "Na samym dnie" (otrzymała za nią również nominację do Independent Spirit Award).

Kolejna produkcja, na planie której ponownie spotka się z Bradem Pittem to "Ciekawy przypadek Benjamina Buttona".

Tilda Swinton jest Szkotką. Na planie filmowym pojawiła się po raz pierwszy w filmie Dereka Jarmana "Caravaggio". Współpracowali potem aż do śmierci reżysera w 1994 r., przy takich tytułach, jak: "The Last of England", "The Garden", "War Requiem", "Edward II" i "Wittgenstein".

Światową sławę przyniosła Swinton tytułowa rola w filmie "Orlando" na podstawie powieści Virginii Woolf (reż. Sally Potter, 1992). Następnie pojawiła się w takich filmach, jak: "Conceiving Ada", "Teknolust", "Kobiece perwersje", "Love is the Devil. Szkic do portretu Francisa Bacona", "Possible Worlds", "Vanilla Sky", "Młody Adam", "Człowiek z Londynu", "Opowieści z Narnii" oraz "Julia" (światowa premiera filmu miała miejsce na MFF w Berlinie w 2008r roku).

Po roli w filmie "Broken Flowers" Swinton zagrała w najnowszym filmie Jima Jarmuscha "The Limits of Control".