Zabójstwo Jesse'ego Jamesa przez tchórzliwego Roberta Forda (2007)

"Jesse James miał większą wartość, niż wam się może wydawać. Każdy chciał do niego dołączyć, przebywać z nim, być takim jak on... a kończyło się to zawsze poczuciem straty" – Robert Ford

Kiedy scenarzysta/reżyser Andrew Dominik przeczytał powieść Rona Hansena zatytułowaną „The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford”, zaintrygowały go te same kwestie, którymi w swoich badaniach kierował się przez lata Hansen, zgłębiając wcześniej nieznane fakty z życia Jesse’ego Jamesa, oraz informacje o tym, jaki James był prywatnie, poza powszechnie prezentowanym wizerunkiem.

„Nie wiedziałem o Jesse’em Jamesie ani Robercie Fordzie nic ponad to, co wie przeciętny człowiek, ale zaciekawiła mnie opowieść o żywych i prawdziwych ludziach i emocjach” – mówi. – „Co to za ludzie? Co czują? Jak wyglądają ich wzajemne relacje? Fakt, że obaj byli legendarnymi postaciami amerykańskiej historii, dodawał temu dramatyzmu, ale tak naprawdę miał znaczenie drugoplanowe”.

„Był to portret Roberta Forda, jakiego nigdy wcześniej nie widziałem” – opowiada reżyser. – „Daje nam poczucie, czym dla niego mogło tak naprawdę być to wydarzenie – zastrzelenie człowieka w jego własnym domu, nieomal w obecności żony i dzieci Jesse’ego, a potem wyczekiwanie całymi dniami wraz z niewzruszonym bratem i próby radzenia sobie z ogromem reakcji opinii publicznej. Widzimy jego niepokój, opłakaną sytuację, ambicje i myślimy: «Tak zapewne to w rzeczywistości wyglądało». Tym właśnie poruszyła mnie książka i to chciałem ukazać na ekranie”.

Brad Pitt, który poza odtworzeniem głównej roli został także producentem filmu, z podobnym przejęciem podszedł do „analizy mitów o Jesse’em Jamesie jako bohaterze i Robercie Fordzie jako tchórzu”.

„Film ukazuje prawdziwe oblicza obu tych mężczyzn oraz ich otoczenie, które nadaje legendarnemu bandycie rys człowieczeństwa i odsłania jego słabe strony” – mówi producentka Jules Daly. – „Niewielu ludzi w ogóle zna prawdę o Robercie Fordzie. W jego przypadku była to desperacka chęć stania się kimś, kim nie był, i tym, kogo uwielbiał”.

Choć film oparty został na wynikach gruntownych badań losów obu bohaterów, ich historii i epocki, w której żyli, charakter relacji łączących Jesse’ego Jamesa i Roberta Forda ukazany w filmie jest przypuszczalny i ma raczej pobudzać wyobraźnię niż narzucać konkretny punkt widzenia.

Producent Ridley Scott mówi: „Wewnętrzny świat Roberta Forda możemy sobie tylko wyobrażać, podobnie jak rozterki Jesse’ego Jamesa u schyłku życia, jego osobiste przemyślenia i potencjalne żale. Film stawia pytania, na które najlepiej odpowie sobie każdy widz z osobna. Andrew daje im taką możliwość”.

Producentka Dede Gardner dodaje: „Opowieść jest autentyczna pod względem analizy ludzkiego zachowania, uwielbienia, ego i rozżalenia. To, co wydarzyło się między tymi dwoma mężczyznami, można równie dobrze odnieść do niezliczonych opowieści z najróżniejszych epok. Relacje Jesse’ego Jamesa i Roberta Forda to historia o konsekwencjach i spełnionych marzeniach, o tym, jak trzeba analizować uwielbienie jednego człowieka do drugiego w kontekście losów i indywidualnych potrzeb każdego z nich. Uwielbienie dla bohatera nie może istnieć w czystej formie. Czynniki zewnętrzne wpływają na przyszłe wydarzenia na długo zanim obaj bohaterowie się spotkają”.

„Nazwałbym ten film bardziej dramatem psychologicznym niż westernem” – mówi Pitt. – „Ukazuje on anatomię zbrodni i jej konsekwencje”. To właśnie skoncentrowana na bohaterach perspektywa powoduje, że Zabójstwo Jesse’ego Jamesa przez tchórzliwego Roberta Forda jest tak odmienna od wielu adaptacji opowieści o cieszącym się złą sławą bandycie i jego niezbyt znanym zabójcy. Chociaż akcję rozpoczyna nocna zasadzka i napad na pociąg, tak typowe dla bandy Jesse’ego Jamesa w dniach jej świetności, to prawdziwy dramat ujawnia się dopiero po napadzie w postaci osobistych demonów Jesse’ego, jego obsesji na punkcie zacierania swoich śladów i coraz bardziej zagadkowych kontaktów z niespokojnymi członkami jego bandy, którzy muszą siedzieć bezczynnie, dopóki nie dostaną od niego informacji o kolejnym skoku.

Po napadzie Jesse rozstaje się ze swoim bratem Frankiem, który czuje, że nadszedł czas, by porzucić zbójeckie życie na rzecz bezpieczniejszej egzystencji w jakimś innym miejscu. Tymczasem cena za głowę Jesse’ego wzrasta do kwoty większej, niż którykolwiek z jego kompanów mógł zgromadzić po kilku skokach. Co więc powstrzymało ich przed wydaniem go albo wpakowaniem mu kulki w głowę w zamian za własne bezpieczeństwo i ogromną nagrodę? Lojalność? Strach? Zapewne obie te rzeczy po trochu.

„Szczególnie podoba mi się to, jak bohaterowie zmagają się bardziej sami ze sobą niż z sobą nawzajem” – zauważa Dominik. – „Każdy z nich kształtuje rzeczywistość tak, by pasowała do jego pragnień i obaw, a nie łączy ich tak naprawdę zbyt wiele”.

Legenda Jesse’ego Jamesa narodziła się w czasach, gdy koncepcja wizerunku medialnego dopiero powstawała. Wydawcy gazet i tanich czytadeł sycili panujący w społeczeństwie głód pasjonującej rozrywki. Jak na zamówienie pojawił się Jesse James. Opowieści o jego zbrodniach był często koloryzowane, a kiedy i to nie wystarczyło – kompletnie zmyślane, ale tak, by podkreślić jego odwagę i charyzmę. Na takich lekturach wychował się Robert Ford i to one wzbudziły w nim nierealne marzenia o sławie.

„Była to sława w prawdziwym tego słowa znaczeniu” – mówi Scott. – „A jednocześnie w epoce tej opinia publiczna cechowała się dużą prostotą, nawet w stosunku do Jesse’ego Jamesa i jego napadów. Wizja ta nabrała romantyzmu – postrzegano go bardziej jako bohatera i buntownika niż mordercę i bandytę”.

Mówi pisarz Ron Hansen: „On w pewnym sensie uosabiał esencję amerykańskiego indywidualizmu, robiąc rzeczy, o których inni ludzie myśleli, ale byli zbyt skrępowani konwenansami, by to faktycznie zrobić. Chcieli pogrozić mu palcem, a zarazem cieszyli się, że istnieje ktoś taki i jest ich przedstawicielem. Częściowo Jesse James zawdzięcza swój wizerunek publicyście Johnowi Newmanowi Edwardsowi, który był redaktorem gazety wydawanej w Kansas City. Za każdym razem, gdy Jesse popełnił przestępstwo, Edwards koloryzował je tak, by Jesse wydawał się pełnym życia hultajem albo mścicielem, który uderza w interesy tych, którzy ponoć wpędzali w nędzę ludzi w Missouri, choć tak naprawdę to głównie Jesse James był powodem ich biedy. W rezultacie prawdziwy przestępca stał się bohaterem, a stąd zrodziło się bezkrytyczne uwielbienie”.

Ford był zaś postacią umniejszaną przez historię i media – jego życie zostało sprowadzone do jednego celu, który wyrażał się w napisie na nagrobku Jesse’ego: „Ku pamięci mojego ukochanego syna, zamordowanego przez zdrajcę i tchórza, którego nazwiska nie warto tu nawet umieszczać”.

Ironią losu jest to, że prawdziwa osobowość Jesse’ego Jamesa nie wymagała koloryzowania, bo i tak mogła fascynować: miewał nieprzewidywalne humory, dziwne motywy działania i skomplikowane relacje z niewielką grupką ludzi, których uważał za zaufanych towarzyszy. Podobnie Robert Ford był wdzięcznym przedmiotem badań, tak jak i relacje, które nawiązały się – a potem pogorszyły – pomiędzy oboma bohaterami.

„Gdy zagłębiłem się w tę sprawę, zauważyłem, że nikt wcześniej nie opowiedział historii o tym, jak Ford zabił Jesse’ego Jamesa, z autentycznymi szczegółami, a przecież to niezwykle zawiły dramat” – mówi Hansen.

Po tym, gdy Robert został przedstawiony Jesse’emu przez swojego brata, Charleya Forda, i z powodzeniem zadebiutował jako członek bandy Jamesa podczas napadu na pociąg w Blue Cut, Jesse powierzył Robertowi przeprowadzkę do nowego domu. Zmiany miejsca zamieszkania były wówczas normalne po głośnych napadach. Po wykonaniu tego zadania Ford pozostał w nowym domu jako gość, niewątpliwie napawając się obecnością swojego idola, a zapewne także przekonując się powoli o tym, jaki James był w rzeczywistości.

Jesse także bez wątpienia dostrzegł w swoim młodym fanie coś, co spowodowało, że uznał, iż warto mieć Forda u swojego boku. „Ford mógł na przykład wzmocnić obawy, które już pojawiały się u Jamesa” – sugeruje Scott. – „A jednocześnie Jesse pewnie zauważył bogobojne wręcz oddanie Forda oraz elementy niekonsekwencji i ironii losu, które towarzyszyły temu uwielbieniu”.

„Być może Ford przypominał Jesse’emu lepsze czasy, albo nawet ambicje, jakie sam miał w tym wieku” – dodaje Gardner.

Jeśli chodzi o potencjalne niebezpieczeństwo związane z zaproszeniem Forda do swojego domu, Hansen uważa, że rozwiązanie tej zagadki można znaleźć w osobowości Jesse’ego. „To był człowiek, który rabował banki i pociągi – lubił znajdować się w sytuacjach, w których groziło mu śmiertelne niebezpieczeństwo. Potrzebował tej adrenaliny. Jego relacje z Robertem Fordem przypominały stąpanie po krawędzi urwiska i spoglądanie w dół”.

„Możliwe też – sugeruje Pitt – że chciał zadrwić z Forda. To naprawdę ciekawe, że zdjął swój pas z bronią i odwrócił się plecami do niego. Wywołało to ciągnącą się latami dyskusję i spekulacje, ale do dziś motyw tego czynu pozostaje niejasny. Mimo całych przeprowadzonych badań nawet Ron Hansen przyznaje, że na niektóre pytania nie znalazł odpowiedzi”.

O tym, czego Ford szukał u człowieka, którego podziwiał dorastając, reżyser mówi: „Robert wygląda na takiego, którego łatwo zranić. Być może wyobrażał sobie, że będąc z Jesse’em Jamesem – czy może raczej będąc Jesse’em Jamesem – miałby zapewnione bezpieczeństwo. Wszyscy słyszeliśmy o takich przypadkach. Człowiek wyobraża sobie, że z kimś innym łączy go jakaś szczególna więź, a potem odkrywa, że to nieprawda albo że to za mało. Uwielbienie przeradza się w gniew. Myślę, że uczucia Forda wahają się między tymi dwoma skrajnymi wymiarami”.

„Przemiana Forda z człowieka uwielbiającego swojego bohatera w zabójcę nie jest aż tak drastyczna, jak mogłyby to sugerować słowa – to zresztą element przesłania filmu” – mówi Gardner. – „Bob nigdy nie zastanawia się nad tym, jaką rolę odgrywa jego ego w kurczowym trzymaniu się przyjaźni z Jesse’em. Uświadamia sobie, że w jego życiu zbyt dużo jest Jesse’ego, a za mało Boba. W przypływie złego humoru postanawia zostać tym, który zabije słynnego bandytę. Z chwilą, gdy postanawia zrealizować swój plan, tylko to się liczy – to o wiele więcej, niż chciał czy nawet kiedykolwiek przypuszczał”.

Na decyzję Roberta Forda o zamachu na życie Jesse’ego Jamesa miała wpływ cała gama czynników, z których równie ważnymi mogły być rzeczy tak praktyczne, jak obrona własna i nagroda za głowę Jamesa. Innymi czynnikami – wymienia Daly – mogły być „strach, przeznaczenie, zazdrość, rozczarowanie oraz nieodparty urok bycia „wielkim” i liczenia się dla świata. Łącząca ich więź przypominała w pewnym sensie przeznaczenie. Tak jakby Jesse wybrał Roberta Forda w takim samym stopniu, jak Ford wybrał jego”.

Ale nawet po oddaniu zabójczego strzału i długo potem, jak mówi Daly: „Ford nigdy nie przestaje czcić swojego bohatera. Do samego końca podziwia Jesse’ego”.

„Reasumując, uważam, że tak naprawdę w tej historii więcej łez przynoszą modlitwy wysłuchane przez Boga” – mówi Dominik. – „Robert Ford dostaje to, czego chce, i zyskuje sobie pewną sławę, ale przekonuje się, że to nie jest to, o czym marzył... podobnie jak Jesse James i jego życie, które wcale nie musiało wyglądać tak, jak je sobie Jesse wyobrażał”.

Pisarz Ron Hansen wspomina, że gdy zobaczył po raz pierwszy Brada Pitta w filmowym wcieleniu, poczuł, jakby obiekt jego wieloletnich badań znów pojawił się wśród żywych. „Kiedy zobaczyłem go na planie, nie pomyślałem: «O, to Brad Pitt!» Automatycznie nasunęła mi się myśl: «To Jesse James!»”.

Zgadza się z nim Dominik. „Jestem przekonany, że widzowie szybko zapomną, że to Brad Pitt, co jest doskonałym dowodem na jakość jego aktorstwa. Brad wykazał ogromną pasję w realizacji filmu i odtwarzaniu swej roli – to taki facet, który nie boi się stłuc kilku jajek, by zrobić omlet. Uchwycił wszelkie niuanse i wniósł do swej roli taką władczość, że zaczynamy rozumieć, dlaczego ludzie mówili, że Jesse James już samą swoją obecnością potrafił stworzyć atmosferę ciepła lub napięcia”.

„Wszyscy mówią, że Jesse był bardzo wyobcowanym człowiekiem” – zauważa reżyser. – „Nie wiem, na ile naprawdę zwracał uwagę na otaczających go ludzi. Mówiono, że był socjopatą, ale z definicji taka osoba nie ma sumienia i jest pozbawiona emocji, a to nie do końca odpowiada przypadkowi Jesse’ego, któremu zdarzały się wahania emocjonalne od gwałtownych wybuchów po długie momenty refleksji. Na pewno jednak miał jakieś problemy osobowościowe”.

Pitt, który zrządzeniem losu wychował się w Springfield w stanie Missouri, niespełna 200 mil od miejscowości Kearney (również w stanie Missouri), w której urodził się i dorastał Jesse James, swoją kreację aktorską oparł na intuicji i badaniach Hansena. „Był niespokojny” – mówi Pitt o problemach, które targały Jesse’em w tamtym okresie. – „Czuł się przyparty do muru, zmęczony uciekaniem i życiem w ukryciu. Wydaje mi się, że przede wszystkim nie umiał sobie poradzić z własną legendą”.

Ridley Scott, który w 1991 roku wyreżyserował przełomowy dla Pitta film Thelma i Louise, mówi o tej roli tak: „To prawdziwe studium postaci, która z pozoru nie wykazuje żadnych cech głównego bohatera. Naprawdę ukazuje ona aktorską dojrzałość i kunszt Brada”.

Casey Affleck, który wraz z Pittem wystąpił we wszystkich trzech filmach z serii Ocean’s, z podobną pasją potraktował skomplikowaną rolę Roberta Forda: „Darzę postać Roberta Forda wielkim uczuciem. Wcale nie uważam, by był tchórzem”.

„Nie przypominam sobie postaci, która lepiej ukazywałaby tragiczne koleje życia ludzkiego niż Robert Ford” – kontynuuje aktor. – „Początkowo widzimy zafascynowanego dzieciaka, który ubóstwia Jesse’ego Jamesa opisywanego w czytadłach, potem poznaje go, napada wraz z nim na pociąg i zaprzyjaźnia się z nim. Później relacje te gmatwają się, aż w końcu Robert zabija Jamesa. To skomplikowana rola, która wywołała we mnie zarówno podekscytowanie, jak i onieśmielenie. Dziesięć razy widziałem film Andrew zatytułowany Chopper, który bardzo mi się podobał. Zagrałbym każdą zaproponowaną przez niego postać, ale na szczęście poprosił mnie o zagranie roli, na której najbardziej mi zależało”.

„Ford to człowiek, z którym się identyfikujemy” – mówi Dominik, który – podobnie jak Affleck – polubił postać Forda. – „Jednak identyfikowanie się z nim powoduje dyskomfort ze względu na tę jego niepewność i niezdolność do dostrzegania granic. To postać uosabiająca tę część nas samych, której wcale nie chcemy w sobie widzieć”.

Dede Gardner wspomina, jakie wrażenie zrobił na Dominiku Affleck podczas pierwszej próby scenariusza. „Andrew naprawdę był zachwycony, szczególnie sposobem, w jaki Casey przekazywał głębię porażki i smutku Forda. Ford początkowo zachowuje się też jak mądrala, co Casey również doskonale uchwycił. Jego postać to połączenie pewności siebie i zuchwałości z niepewnością i niewinnością. Trudno utrzymać równowagę w tej roli, trudno też taką rolę obsadzić”.

Interpretując swoją postać, Affleck skoncentrował się głównie na „myśleniu jak Robert Ford. Choć o nim samym niewiele napisano, istnieje mnóstwo przekazów dotyczących Jesse’ego Jamesa, a przecież to on był najważniejszy dla Roberta Forda” – wyjaśnia. – „Aby poznać sposób jego myślenia, musiałem dowiedzieć się jak najwięcej o Jesse’em Jamesie, poznać wszystkie teksty i powieści, na których wychował się Ford i które pobudzały jego wyobraźnię. Przekonanie się o tym, jak wielkie było oddanie Forda, wpłynęło na wszystko, co mój bohater mówił i robił na ekranie”.

Ponadto Affleck wykorzystał zdjęcie Forda „do wypełnienia niektórych luk”. Mówi o tym tak: „Ze zdjęcia można wiele wyczytać. Jego poza i sposób patrzenia świadczą o pewnej postawie życiowej. Często przyglądałem się tej fotografii, poszukując w niej inspiracji”.

Mówi Jules Daly: „Casey chyba odnalazł Roberta Forda w głębi samego siebie i to właśnie pokazał w swej bezbłędnej kreacji aktorskiej”.

Brat Roberta, Charley Ford (w którego rolę wcielił się Sam Rockwell), choć na początku zachowuje się jak przeciętny starszy brat, na zmianę drocząc się z Robertem i go broniąc, z czasem, gdy Robert coraz bardziej zbliża się do Jesse’ego i czuje się coraz pewniejszy swoich możliwości, ich role zaczynają ulegać odwróceniu. Po niedługim czasie to Robert zaczyna dyrygować wszystkim, zaś coraz bardziej bierny i skłócony Charley próbuje za nim nadążyć.

„Charley nie należy do twardzieli” – mówi Rockwell. – „Są samce alfa i samce beta – Charley zawsze będzie należał do tych beta. Miał zniekształconą stopę, co zawsze starannie ukrywał, zawsze był trochę głodny, wrażliwy i tak naprawdę wdzięczny za to, że może należeć do bandy i przyjaźnić się z Jesse’em. Kochał Jesse’ego i według wszelkich przekazów, które czytałem, Jesse kochał jego i darzył go zaufaniem. Spotkali się przy partyjce pokera i od razu zaprzyjaźnili”.

Rockwell dodaje: „Spędzając wraz z Bobem sporo czasu w domu Jamesów, obaj rozczarowali się Jesse’em i nabrali obaw, ale nawet mimo tego Charley wcale nie miał ochoty pomóc Bobowi w zdradzie czy zabiciu swojego przyjaciela. Dlatego był poważnie rozdarty pomiędzy lojalnością wobec Jesse’ego a lojalnością wobec swojego brata. Chciał zachować się właściwie wobec obu, choć było to niemożliwe. W książce Rona Hansena znalazł się fragment, który naprawdę pomógł mi wczuć się w tę atmosferę: «Poczucie winy rozlewało się jak zatruta krew po sercu Charleya». To naprawdę nie dawało mu spokoju”.

Jednak jak mówi Dominik: „Mimo całej swej prostoty i pozornego braku sprytu Charley nie był głupi i to właśnie udało się uchwycić Samowi. Fascynuje mnie w tych wszystkich postaciach i w książce Rona to, że wrażenie, jakie sprawiają na pierwszy rzut oka, ma się nijak do wrażenia, które odnosimy widząc, jak pokonują swoje problemy”.

Do pozostałych członków bandy Jesse’ego w ostatnim roku jego życia należeli jego kuzyn Wood Hite, którego zagrał Jeremy Renner, oraz Dick Liddil, w którego postać wcielił się Paul Schneider. Niespokojne relacje obu bohaterów, naznaczone romantyczną rywalizacją i latami skrywanych pretensji, wzmagały tylko ogólnie panujące napięcie w grupie w chwilach, gdy banda bezczynnie czekała na informacje od Jesse’ego o kolejnym skoku.

Hite miał najmniej powodów do obaw związanych z coraz bardziej nieobliczalnym zachowaniem Jesse’ego, a pewność ta pozwalała mu na pewną dozę arogancji. Mówi Renner: „Wood był spokrewniony z Jesse’em, a zarazem był jedynym żyjącym krewnym jego ojca. Maksymalnie wykorzystywał fakt pokrewieństwa z samym Jesse’em Jamesem. Miał poczucie, że wiele mu było wolno. Jesse coraz bardziej tracił kontrolę nad sobą, martwiąc się o to, że członkowie jego własnej bandy mogą go zdradzić, przez co wszyscy sypiali czujnie jak zając pod miedzą, ale nie wydaje mi się, by spodziewał się, że Wood może go zdradzić. W rezultacie Wood nie musiał się martwić, że Jesse mógłby dybać na jego życie. To jedyne, co różniło Wooda od pozostałych”.

Znajomość Dicka Liddila z braćmi Jamesami rozpoczęła się, gdy ten należał wraz z nimi podczas wojny secesyjnej do bandy Quantrilla – jednostki partyzanckiej konfederatów. Opierając się na ograniczonych przekazach o Liddilu, w tym na zeznaniu, które Liddil napisał dla szeryfa, Schneider uważa, że ów bohater „zapewne nie był aż tak mocno zainteresowany napadami na pociągi i banki czy zabijaniem ludzi. Przypominał wielu innych biednych, niecierpliwych młodzieńców z tamtych czasów. Wojna dawała im zajęcie i ideały, w które można wierzyć. Później odkrywali, że strzelanie i kradzieże koni były zajęciami, w których dobrze sobie radzili, i w pewnym sensie ciążyli ku takim bandom. W międzyczasie zaś zapominali powoli o znaczeniu tego, co robili. Być może zaczynali jako żołnierze walczący dla idei, jednak później okazywało się, że byli zwykłymi bandytami”.

W przeciwieństwie do zeznania Franka Jamesa, które Schneider uznał za „niezwykle odkrywcze, prawie poetyckie w swej próbie wytłumaczenia przestępstw”, zeznanie Dicka Liddila – zdaniem Schneidera – przypominało raczej suchą relację: „«Obrabowaliśmy pociąg o godzinie 3.40 nad ranem. Miałem na sobie brązową kurtkę». Był to człowiek, który nie zastanawiał się zanadto nad niczym, co robił. Nie wiem, czy takie stwarzał pozory, czy był taki naprawdę”.

Nominowany do Oscara i nagrodzony Pulitzerem dramaturg Sam Shepard wcielił się w istotną, choć niedocenianą rolę starszego brata Jesse’ego, Franka Jamesa. Na początku Historii zabójstwa Jesse’ego Jamesa przez tchórzliwego Roberta Forda i na kilka miesięcy przed śmiercią Jesse’ego Frank rezygnuje z życia bandyty na rzecz darzonej większym szacunkiem i bezpieczniejszej egzystencji właściciela ziemskiego i ten sam krok doradza Jesse’emu.

Mówi Affleck: „Robert początkowo próbuje oczarować Franka, stara się uchodzić za człowieka absolutnie prostodusznego, a mimo to wartego zwerbowania do bandy Jamesa. Frank jednak odsyła go z kwitkiem. W przeciwieństwie do swojego brata Frank jest niewrażliwy na pochlebstwa, a Robert Ford nie wydaje mu się przydatny. To spojrzenie, którym obdarza mnie Sam, grając Franka, ta mieszanka znudzenia i pogardy ze zwykłym znużeniem zniechęciłaby każdego, ale nie Forda”.

Żona Jesse’ego, Zee, którą gra Mary-Louise Parker, również nie uważa Forda za potrzebnego, ale toleruje go dla dobra Jesse’ego. O Zee James wiadomo niewiele poza tym, że była kuzynką Jesse’ego, która pomogła mu wydobrzeć po ranach odniesionych w wojnie secesyjnej, i że długo była jego narzeczoną. Z tego względu Parker oparła swą kreację aktorską na tym, jak wyobraziła sobie kobietę chcącą i umiejącą żyć w tak trudnych okolicznościach. „Nie wierzę, by dała się całkowicie podporządkować” – mówi Parker. – „Biorąc pod uwagę to, jak pomagała mu odzyskać siły po wojnie, musiała mieć w związku pewną dozę władzy. Poza tym była powierniczką jego tajemnic”.

Odnosząc się do spekulacji o tym, czy Zee wiedziała dokładnie, czym zajmuje się jej mąż, ponieważ znany był z występowania pod różnymi fałszywymi tożsamościami, Parker uważa, że sprawa jest oczywista. „Absolutnie niemożliwe jest, by Zee o tym nie wiedziała. Oboje pojawiali się pod różnymi nazwiskami, ciągle się przeprowadzali. Oczywiście, że wiedziała, a moim zdaniem musiała go kochać, by pomimo wszystko trwać u jego boku. Nigdy jednak nie dowiemy się, jak kobieta może być aż tak bardzo oddana komuś, kogo uważamy za tak nagannego moralnie. Wydaje mi się, że ludzie wypierają różne rzeczy, a jej po prostu udawało się utrzymywać pewien poziom beztroski – odcinać tę część jego życia od życia rodzinnego i żyć w przekonaniu, że jego działalność nie ma z nią nic wspólnego”.

Obsadę głównych ról dopełnia Zooey Deschanel grająca Dorothy – pozbawioną własnego domu piosenkarkę barową, która poznaje starszego i zapewne mądrzejszego Roberta Forda wiele lat po jego głośnym czynie. Ford nawet wtedy stara się jeszcze poradzić sobie z polaryzującą się wokół niego złą sławą człowieka, który zabił Jesse’ego Jamesa. Dorothy, która pewnie sama żałuje wielu czynów popełnionych w przeszłości, okazuje się obiektywną słuchaczką szczerych wspomnień Forda dotyczących wydarzenia, które na zawsze odmieniło jego życie.

Garret Dillahunt z kolei wcielił się w rolę Eda Millera, będącego swego czasu zaufanym kompanem i członkiem bandy Jamesa, który obawia się, że może stać się celem narastającej paranoi Jesse’ego.

Chcąc sprostać fabule i historycznym, często majestatycznym, miejscom akcji, filmowcy starali się stworzyć wrażenie „zarówno skromności, jak i okazałości” – mówi Pitt.

W tym celu zaangażowali Rogera Deakinsa, znanego operatora, pięciokrotnie nominowanego do Oscara, który mówi: „To jeden z najbardziej klimatycznych filmów, nad którymi pracowałem. Oparty jest na powieści pełnej poetyckiej liryki, momentami głęboko melancholijnej, i te odczucia chcieliśmy pokazać w filmie. Wizualnie różni się on od westernów, które przywykliśmy oglądać. W epoce tej kraj ulegał przemianom, co także staraliśmy się ukazać”.

„Klimat filmu był bardziej wiktoriański i postsecesyjny niż pograniczny” – wyjaśnia Dominik, dodając, że twórcy unikali symbolicznych obrazów występujących w westernach, które mogłyby wyglądać mało autentycznie. – „Nie było kowbojskich kapeluszy. Pistolet, który Jesse podarowuje Robertowi, ma kolbę z bakelitu, która wygląda na dość nowoczesną. Tak naprawdę nie jest to dawny Dziki Zachód, ani też pogranicze – bohaterowie mieszkają w Kansas City i w St. Joseph w stanie Missouri. Oba te miasta były wówczas dużymi ośrodkami. Były to lata 80. XIX wieku. Właśnie wynaleziono telefon”.

Kamera Deakinsa w Historii zabójstwa Jesse’ego Jamesa przez tchórzliwego Roberta Forda czasami pokazuje życie widziane przez typowe dla tej epoki pełne skaz i pofalowane szkło. W pewnej scenie Robert Ford, goszczący w domu Jamesów, ukradkiem uważnie przygląda się wypoczywającemu Jesse’emu przez okno z tyłu domu. Mówi Deakins: „To w pewnym sensie opowieść o przelotnej naturze rzeczywistości. To film o pozorach. To, co widzimy i na co reagujemy w życiu, to tylko pozory”.

W innej scenie podczas nocnego napadu na pociąg Jesse nagle i gwałtownie wyłania się z kłębów białej pary, jakby „przybywał z innego świata, być może z piekła” – zauważa Deakins. – „Jakby Jesse już był duchem. Szkło i para powodują, że świat wygląda na nie do końca namacalny i wywołują wrażenie, że wszystko jest złudzeniem”. Następnie szeroka perspektywa kamery ukazuje bandytę stojącego samotnie na polu – małą postać na niezmierzonej przestrzeni, będącą przeciwieństwem jego rozdmuchanej do granic legendy – co dowodzi, „że ludzie są zaledwie mało znaczącym elementem przyrody, niezależnie od tego, jak ważnymi się czują”.

Filmowcy znaleźli potrzebne plenery na preriach, w regionie równiny McKinnon Flats w południowej Albercie oraz w kilku miejscach w Kanadzie, gdzie z pozoru niezamieszkane przestrzenie zachowały w dużej mierze swój pierwotny charakter i mogły doskonale odegrać w filmie tereny stanów Kansas, Kentucky, Missouri i Kolorado, tak jak wyglądały one około 1881 roku.

Fort Edmonton i Heritage Park pod Calgary, które są obiektami turystycznymi zbudowanymi z wykorzystaniem autentycznej architektury z epoki zebranej z miasteczek całego kraju, stanowiły idealne miejsce do rozegrania historii Jesse’ego Jamesa. Mówi producent David Valdes: „Andrew uznał, że są wspaniałe. Takie zbiorowisko historycznych budynków było właśnie tym, czego szukaliśmy i dzięki czemu uniknęliśmy konieczności budowania całego miasteczka od podstaw”.

W Fort Edmonton możliwe było także nakręcenie zdjęć przy działającej linii kolejowej i autentycznym pociągu z epoki do sceny napadu w Blue Cut. Valdes, który na swym koncie ma takie filmy, jak Niesamowity jeździec, Bez przebaczenia i Bezprawie, przyznaje: „Za każdym razem, gdy trzeba nakręcić scenę z pociągiem z epoki, pojawiają się ogromne problemy logistyczne, ponieważ istnieje bardzo niewiele prywatnych linii posiadających zabytkowe składy. U kolekcjonerów czy w muzeach można znaleźć stare lokomotywy i wagony, ale przewiezienie ich na platformie i postawienie na torach w odpowiednim plenerze to koszmar. Jeżeli z kolei kręcimy zdjęcia na działającej linii kolejowej, pojawiają się ograniczenia związane z czasem i dostępnością. Zaletą Fort Edmonton jest to, że obiekt dysponuje zarówno zabytkowym pociągiem, jak i wystarczająco długimi torami, zaś trasa kolejki prowadzi przez zróżnicowaną okolicę”.

W zamian za udostępnienie linii filmowcy pozostawili pociąg będący atrakcją turystyczną „w bardziej autentycznej historycznej formie niż przed naszym przyjazdem” – mówi Valdes. – „Odmalowaliśmy go, zamontowaliśmy podkłady kolejowe i dodaliśmy wagon bagażowy – wszystko zgodnie ze stanem historycznym”.

Następnie ekipa odtworzyła leżące w stanie Kolorado miasteczko Creede w Goat Creek niedaleko Calgary, w parku regionalnym Kananaskis, gdzie pogoda – mówiąc oględnie – była „orzeźwiająca”. Casey Affleck, urodzony w Bostonie i przyzwyczajony do temperatur poniżej 10oC, musiał przyznać, że poznał nowy wymiar zimna, żartując, że to wysunięte na północ miejsce było jak „arktyczny podmuch, co rano i co noc. Jak to dobrze, że kalesony były elementem naszej filmowej garderoby z epoki. Mógłbym założyć nawet 15 par, jedne na drugie”.

Po nakręceniu zdjęć na północy ekipa produkcyjna przekazała swoje materiały na rzecz inicjatyw lokalnych, głównie pobliskiemu miasteczku Canmore. Namioty dostał właściciel miejscowego sklepu z wyposażeniem turystycznym, który oferuje wyprawy wędkarskie w Góry Skaliste, zaś właściciel kawiarni Crazy Weed Café wykorzystał elementy estakady przy budowie swojego nowego lokalu, co Valdes skomentował słowami: „Creede nadal żyje w Canmore”.

Dla bandy Jamesa jazda konna była czymś tak naturalnym, jak chodzenie, co jednak nie było tak do końca oczywiste w przypadku aktorów, którzy przeszli na planie filmowym dwutygodniowe szkolenie z zakresu sztuki jeździeckiej. Zdeklarowany mieszczuch i debiutujący w jeździe konnej Sam Rockwell wyjaśnia ze śmiechem: „Nie możesz na koniu wyglądać jak palant. Musisz sprawiać wrażenie, jakbyś przez całe życie jeździł konno. Nie bardzo wiedziałem, czego się spodziewać, ale w końcu połapałem się, o co w tym chodzi: zasadniczo trzeba starać się trzymać cztery litery w siodle i nie podskakiwać za bardzo”.

Mając Rockwella na jednym krańcu gamy zdolności jeździeckich obsady i wytrawnego jeźdźca, jakim jest Jeremy Renner, na drugim, aktorzy doskonale się bawili, trenując razem. Mówi Renner: „Dowiedziałem się, że Rockwell ma teraz w komórce dzwonek z rżeniem konia”.

Główny kowboj John Scott, który szkolił Brada Pitta do nominowanej do Złotego Globu roli w filmie Wichry namiętności z 1994 roku, wspomina, że aktor: „szybko przypomniał sobie wszystko, choć od czasu tamtej produkcji nie miał okazji jeździć konno. Chyba bardziej odpowiada mu szybkość, jaką rozwijają motocykle”.

Scott, nauczyciel jazdy konnej w trzecim pokoleniu i były jeździec rodeo, nadzorował przywóz na plan i opiekę nad 80 zwierzętami, które opisuje jako: „konie wierzchowe, powozowe, pociągowe i konie filmowe, wybierane głównie pod kątem temperamentu. Banda Jamesa dosiadała zapewne przede wszystkim koni pełnej krwi, ponieważ są one szybkie, a przecież ci faceci zawsze byli w ruchu”.

Scott dodatkowo załatwił wózki i powozy z epoki, w tym oryginalne modele z 1875 roku, oraz repliki i kilka hybryd posiadających współczesne siedziska zrekonstruowane na zabytkowych konstrukcjach stalowych.

Aktorzy zostali przeszkoleni w posługiwaniu się bronią przez znanego hollywoodzkiego instruktora strzelectwa Thella Reeda (Mr. & Mrs. Smith, Deadwood), by mogli przyzwyczaić się do wagi i sposobu posługiwania się rewolwerami sześciostrzałowymi i strzelbami. Wyjątkiem był Schneider, który żartuje; „Mój bohater, Dick Liddil, miał nie być szczególnie biegły w obsłudze broni. Pomyślałem, że szybciej będzie umiał sięgnąć po swój grzebień niż po pistolet, więc nie uważałem na szkoleniu strzeleckim. Bardzo się starałem nie słuchać, co do mnie mówią”.

W sytuacjach, gdy legenda nijak się miała do przekazów historycznych, broń wybierano na podstawie przeważających dowodów historycznych. Na przykład pistolet, jakiego Robert Ford użył do zabicia Jesse’ego Jamesa, opisywano albo jako model Smith & Wesson 3 American, albo jako rewolwer kaliber 36. Filmowcy zdecydowali się na „trójkę” – platerowany niklem pistolet strzelający nabojami kaliber 44. Sporo wysiłku wymagało znalezienie tak rzadkiego okazu kolekcjonerskiego, podobnie zresztą jak podobnego modelu Schofield 3, którego używał Jesse James. Udało się znaleźć zaledwie kilka i to w złym stanie. Firma Smith & Wesson zrekonstruowała je jednak, a w przypadku pistoletu, który na planie nosił Brad Pitt – oznaczyła autentycznym numerem serii, z której pochodził pistolet należący do Jesse’ego Jamesa.

Brad Pitt, pełniący rolę aktora i producenta, poświęcił wiele uwagi autentyczności rekwizytów, szczególnie tych należących do Jesse’ego. Zadbał o szczegóły do tego stopnia, że kazał wygrawerować znak Jesse’ego wewnątrz srebrnej obrączki, którą bandyta nosił na małym palcu, dowodzącą jego lojalności oddziałowi partyzantów Quantrilla, który walczył w wojnie secesyjnej. Przy zmarłym Jesse’em znaleziono rzekomo złotą obrączkę z wygrawerowanym jego imieniem i nazwiskiem. Także ten przedmiot doczekał się swojej repliki, którą aktor założył na ekranie, choć widzowie pewnie nigdy jej nie dostrzegą.

Mówi Dean Goodine odpowiedzialny za rekwizyty: „Brad miał duży wpływ na dobór rekwizytów i bardzo w nim pomagał. To, czy widzowie zobaczą coś, czy nie, nie było tak ważne dla Brada jak to, żeby były to przedmioty autentyczne. Bardzo staraliśmy się zachować realizm; naprawdę się do tego przyłożyliśmy”.

Ponieważ Jesse James był znany z tego, że zawsze był na bieżąco z wiadomościami, czytał lokalne gazety, a nawet pisał do redakcji sprostowania do artykułów o swoich przestępstwach, by spotęgować i udramatyzować swoją rolę, wszystkie strony gazet, które widzimy w filmie, są wiernymi kopiami oryginałów. Czytadła opisujące w dużej mierze zmyślone wyczyny słynnego bandyty zostały odtworzone na potrzeby trzymanej przez Roberta Forda w pudełku po butach kolekcji pamiątek po idolu, podobnie jak bilety kolejowe Chicago Alton Railway czy ówczesna waluta.

Jeśli chodzi o różne fotografie pokazywane w filmie, głównie zdjęcia ciała Jesse’ego, których odbitki później sprzedawano po dwa dolary albo oglądano przez stereoskopy w drogeriach w całym kraju, ekipa produkcyjna zrezygnowała z techniki komputerowej i zatrudniła ekspertów parających się fotografowaniem na płytach cynowych i szklanych, którzy zastosowali autentyczny proces fotograficzny z tamtych czasów.

Takie przywiązanie do szczegółów jest, zdaniem Dominika: „odpowiednie, biorąc pod uwagę to, że naszym celem było opowiedzenie tej historii i przedstawienie postaci w możliwie jak najbardziej autentyczny sposób. Są to elementy może nie podstawowe dla fabuły, ale przyczyniają się do poczucia, że to, co stworzyliśmy, jest dziełem kompletnym. Na tym polega różnica pomiędzy budowaniem planu zdjęciowego a tworzeniem całego świata”.

BRAD PITT (Jesse James / producent), jeden z największych gwiazdorów kina, jest wielokrotnie nagradzanym aktorem, ale także odnoszącym sukcesy producentem w swojej spółce Plan B.

Pitt otrzymał niedawno nominację do Złotego Globu za najlepszą rolę drugoplanową w wysoko ocenianym filmie Alejandro Gonzáleza Inárritu Babel, w którym wystąpił wraz z Cate Blanchett. Wspólnie z pozostałymi aktorami został również uhonorowany nominacją do nagrody Screen Actors Guild za wybitną kreację obsady.

Wkrótce Pitt wystąpi w tytułowej roli w romantycznym filmie fantasy The Curious Case of Benjamin Button, w którym ponownie spotka się z Cate Blanchett, a po raz trzeci z reżyserem Davidem Fincherem. Premiera filmu planowana jest na maj 2008 roku. Z kolei pod koniec tego roku Pitt rozpocznie zdjęcia do mrocznej komedii braci Coenów Burn After Reading, w której wystąpi wraz z George’em Clooneyem i Frances McDormand.

W ramach działalności spółki Plan B Pitt ostatnio pełnił funkcję producenta oscarowego filmu Martina Scorsese Infiltracja, Biegając z nożyczkami Ryana Murphy’ego z udziałem Annette Bening, Gwyneth Paltrow i Aleca Baldwina oraz dramatu Cena odwagi z Angeliną Jolie w roli głównej. Plan B ma w planach między innymi film Shantaram z Johnnym Deppem, w reżyserii Miry Nair, oraz The Time Traveler’s Wife, w którym wystąpią Rachel McAdams i Eric Bana. Spółka Pitta wyprodukowała dotychczas przebój fantasy Tima Burtona Charlie i fabryka czekolady z Johnnym Deppem oraz epopeję historyczną Wolfganga Petersena Troja, w której Pitt zagrał jedną z głównych ról.

Urodzony w Oklahomie Pitt rozpoczął swoją karierę kinową od małych ról w produkcjach kinowych i telewizyjnych. W 1991 roku po raz pierwszy zwrócił na siebie uwagę krytyków i widzów przełomową rolą uwodzicielskiego autostopowicza w kontrowersyjnym hicie Ridleya Scotta zatytułowanym Thelma i Louise. Potem aktor wystąpił w Rzece życia Roberta Redforda, Kalifornii Dominica Seny oraz Wywiadzie z wampirem Neila Jordana.

W 1994 roku Pitt otrzymał nominację do Złotego Globu w kategorii „Najlepszy aktor dramatyczny” za rolę w filmie Wichry namiętności, w którym wystąpił wspólnie z Anthonym Hopkinsem. Dwa lata później został uhonorowany nominacją do Oscara i Złotym Globem dla najlepszego aktora drugoplanowego za rolę w obrazie 12 małp Terry’ego Gilliama.

Następnie aktor zyskał sobie przychylność krytyków i widzów za występy w filmach Siedem i Podziemny krąg Davida Finchera, Siedem lat w Tybecie Jeana-Jacquesa Annauda oraz w obrazie Przekręt Guya Ritchiego. Był jednym z członków doborowej obsady – obok George’a Clooneya, Julii Roberts, Matta Damona, Dona Cheadle’a i Bernie’ego Maca – w przebojowym remake’u Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra Stevena Soderbergha. Pitt zagrał także w drugiej części tego filmu, zatytułowanej Ocean’s Twelve: Dogrywka, w której ponownie spotkali się wszyscy aktorzy i reżyser, na początku tego roku – w trzeciej odsłonie serii, zatytułowanej Ocean’s 13, a także w popularnej komedii Mr. & Mrs. Smith, gdzie wystąpił z Angeliną Jolie.

Ponadto widzowie mogli oglądać Pitta w takich filmach, jak: Zawód: Szpieg Tony’ego Scotta z udziałem Roberta Redforda, Mexican Gore’a Verbinskiego z Julią Roberts i Jamesem Gandolfinim, w tytułowej roli w filmie Joe Black Martina Bresta, a także w filmach Zdrada Alana J. Pakuli, Uśpieni Barry’ego Levinsona, Prawdziwy romans Tony’ego Scotta, Wspaniały świat Ralpha Bakshiego oraz w obrazie Johnny Suede, który na Międzynarodowym Festiwalu w Locarno w 1991 roku otrzymał tytuł najlepszego filmu. Na swoim koncie aktor ma również role gościnne w filmach Full Frontal: Wszystko na wierzchu Soderbergha oraz Niebezpieczny umysł George’a Clooneya. Użyczył też swego głosu w animowanym filmie Sindbad: Legenda siedmiu mórz.

CASEY AFFLECK (Robert Ford) wkrótce wystąpi w filmie Gone, Baby, Gone, opartym na powieści Dennisa Lehane’a pod tym samym tytułem. Film, będący reżyserskim debiutem Bena Afflecka, który napisał do niego także scenariusz, ukazuje losy dwóch detektywów z Bostonu poszukujących czteroletniej dziewczynki, która została porwana. Premierę obrazu zaplanowano na październik 2007 r., zaś obok Afflecka widzowie zobaczą w nim także Eda Harrisa, Morgana Freemana i Michelle Monaghan.

Będący wytrawnym scenarzystą Affleck napisał ostatnio scenariusz do filmu Aardvark Art’s Ark – animowanej opowieści familijnej, którą także wyprodukuje. W filmie opowiedziana została historia rodziny zwierząt, które w arce Noego wyruszają w daleką podróż, a gdy ocean robi się coraz groźniejszy, przeżywają związane z tym przygody.

Wcześniej Affleck stworzył wspólnie z Mattem Damonem scenariusz do nakręconego przez Gusa Van Santa niezależnego filmu drogi zatytułowanego Gerry, w którym również wystąpił wspólnie z Damonem. Aktor zagrał również w Buntowniku z wyboru i Za wszelką cenę Van Santa, w Hamlecie z Ethanem Hawke’em i Julią Stiles, w Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra i Ocean’s Twelve: Dogrywka Stevena Soderbergha, a także w Przyjaciołach Tony’ego Goldwyna z Zakiem Braffem, Blythe’em Dannerem, Tomem Wilkinsonem i Jacindą Barrett. Ostatnio zagrał w najnowszej części popularnej serii zatytułowanej Ocean’s 13, w której spotkał się ponownie z pozostałymi odtwórcami głównych ról i reżyserem Stevenem Soderberghiem.

Affleck ma ponadto na swoim koncie filmy: Samotny Jim, Poza świadomością, American Pie 2, Attention Shoppers, To wciąż mój mąż, Trafiona-zatopiona, Floating, American Pie, czyli sprawa dowcipna, 200 papierosów, Desert Blue oraz Dogonić słońce.

Aktor wystąpił na West Endzie w debiutującej sztuce Kennetha Lonergana „This Is Our Youth”, gdzie wcielił się w rolę Warrena, występując wraz z Mattem Damonem i Summer Phoenix.

Na małym ekranie widzowie oglądali Afflecka w miniserialu stacji ABC zatytułowanym The Kennedys of Massachusetts oraz w filmie telewizyjnym Lemon Sky opartym na sztuce Lanforda Wilsona. W filmie tym wystąpił także Kevin Bacon.

SAM SHEPARD (Frank James) to mający na swoim koncie oscarową nominację aktor, a także scenarzysta, reżyser i dramaturg nagrodzony Pulitzerem za napisaną w 1979 roku trzyaktówkę „Buried Child”. Shepard napisał wiele sztuk, w tym m.in.: „Angel City”, „Curse of the Starving Class”, „Killer’s Head”, „Action”, „The Mad Dog Blues”, „Cowboy Mouth”, „The Rock Garden”, „True West”, „The God of Hell” oraz „Fool for Love”.

Był współautorem scenariusza do filmu Zabriskie Point Michelangelo Antonioniego z 1970 roku, zaś później zdobył uznanie krytyków i nominację do nagrody BAFTA za oryginalny scenariusz do obrazu Paryż, Texas, Wima Wendersa.

Shepard zadebiutował jako aktor w 1978 roku w filmie Boba Dylana Renaldo and Clara i jeszcze w tym samym roku zaskoczył krytyków zagraną wraz z Richardem Gere’em główną rolą w filmie Dni niebios Terrence’a Malicka. Później wielokrotnie grywał w filmach, m.in. takich jak Resurrection, Przybłęda, Frances z Jessicą Lange, a za rolę pilota oblatywacza, Chucka Yeagera, w filmie Pierwszy krok w kosmos Philipa Kaufmana otrzymał nominację do nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej. Z Lange ponownie spotkał się na planie Pułapki i Zbrodni serca. Wystąpił też jako odtwórca głównej roli w adaptacji swojej sztuki Chora miłość w reżyserii Roberta Altmana. Później wystąpił jeszcze w filmach: Baby Boom, Stalowe magnolie, Bezbronna, Na Rozkaz Serca, Świetlisty anioł, Voyager, Raport Pelikana, Cedry pod śniegiem, Hamlet, Rącze konie, Obietnica, Kod dostępu, Helikopter w ogniu, Pamiętnik, Niewidzialny, SEXiPIStOLS, Nie wracaj w te strony oraz ubiegłorocznych filmach Walker Payne i Powracający koszmar.

Jest także autorem scenariuszy i reżyserem filmów Far North i Cicha Zemsta.

Wśród dokonań telewizyjnych Sheparda warto wspomnieć o filmach i miniserialach, takich jak: Streets of Laredo, Lily Dale, Przedsionek piekła, Dash i Lilly (który otrzymał nominacje do Złotego Globu i nagrody Emmy za jego rolę Dashiella Hammetta), Jeden strzał zabija, Wild Geese oraz wyświetlany niedawno dramat biograficzny Ruffian.

Shepard wkrótce zrealizuje między innymi komedię romantyczną The Accidental Husband w reżyserii Griffina Dunne’a, której premiera planowana jest na 2008 rok.

MARY-LOUISE PARKER (Zee James), dwukrotnie nagrodzoną Złotymi Globami, Emmy i Tony oraz trzykrotnie nominowaną do nagród Emmy i SAG, widzowie mogą obecnie oglądać w trzeciej serii chwalonej przez krytyków komedii Trawka realizowanej przez stację Showtime.

Na srebrnym ekranie Parker pokazała się ostatnio w filmie Romance and Cigarettes, którego reżyserem i scenarzystą jest John Turturro, a producentami są bracia Coenowie. Film ten był pokazywany w sierpniu tego roku podczas festiwali filmowych w Wenecji i Toronto. Wkrótce, bo już w lutym 2008 roku, kinomani zobaczą aktorkę w filmie Kroniki Spiderwicka wyreżyserowanym przez Marka Watersa.

Swoją karierę aktorską Parker rozpoczęła od głównych ról w filmach Smażone zielone pomidory i Wielki Kanion Lawrence’a Kasdana. Na swoim koncie ma role w filmach: Feralna Gwiazdka, Chłopaki na bok, Klient, Nagi w Nowym Jorku, Strzały na Broadwayu, Najlepszy złodziej świata, w popularnym filmie Długoletni przyjaciel Normana Rene, Amator kwaśnych jabłek, Czerwony smok, oraz w mrocznej komedii Briana Dannelly Wszyscy święci!. Wystąpiła również w obrazie The Five Senses, za który otrzymała nominację do nagrody Genie w kategorii „Najlepsza aktorka”.

Ostatnio Parker występowała na deskach teatru Biltmore Theater w broadwayowskim remake’u gorzkiej komedii Craiga Lucasa „Reckless”, w koprodukcji Second Stage i Manhattan Theater Club, wyreżyserowanej przez Marka Brokawa. W 2005 roku aktorka otrzymała nominację do nagrody Tony oraz nominację do przyznawanego przez Drama League tytułu „Aktorki Roku” za rolę w tym przedstawieniu. Sztukę tę Drama League uhonorowało także nominacją do nagrody dla najlepszego remake’u. Spośród jej niedawnych dokonań teatralnych warto wymienić produkcję „Proof”, za którą w 2001 otrzymała nagrodę Tony w kategorii „Najlepsza główna rola żeńska” oraz nagrody Drama Desk, Outer Critics Circle, Drama League, Lucille Lortel, Obie oraz New York Magazine. W tym samym roku została uhonorowana nagrodą im. T. Schreibera za wybitne osiągnięcia teatralne. Za rolę Rity w broadwayowskiej produkcji Craiga Lucasa i Normana Rene zatytułowanej „Prelude to a Kiss” Parker otrzymała nominację do nagrody Tony w kategorii „Najlepsza główna rola żeńska”, nagrody Theatre World Award, The Clarence Derwent Award oraz nominację do nagrody Drama Desk. Jako pierwsza zagrała rolę L’il Bit w entuzjastycznie przyjętej przez krytyków sztuce „How I Learned to Drive”, w której wystąpiła z Davidem Morse’em. Za swą rolę doczekała się Obie, nagrody im. Lucille Lortel dla najlepszej aktorki oraz nominacji w tej samej kategorii do nagrody Outer Critics Circle. Wkrótce potem wystąpiła w amerykańskiej premierze sztuki Alana Ayckbourna „Communicating Doors”. Wcześniej wcieliła się w postać Cherie w broadwayowskim remake’u dramatu „Bus Stop” i była pierwszą aktorką, która zagrała Brendę w produkcjach Manhattan Theatre Club zatytułowanych „Four Dogs and a Bone” oraz „The Art of Success”.

Wśród swoich licznych dokonań teatralnych aktorka ma na koncie zarówno klasyki, jak i dzieła współczesne, takie jak m.in. „Throwing Your Voice” w Ensemble Studio Theatre, „Babylon Gardens” w Circle Repertory Company (do którego należała), „Bądźmy poważni na serio” w Hartford Stage, „Up in Saratoga” w Old Globe, „Skąpiec” w Syracuse Stage oraz „Hayfever” w Studio Arena. Wspólnie z Joe’em Mantello i Paterem Hedgesem założyła Edge Theater, w którym wystąpiła m.in. w sztukach „The Age of Pie” oraz „The Girl in Pink”.

Na małym ekranie Parker zagrała w reżyserowanej przez Mike’a Nicholsa produkcji Anioły w Ameryce dla stacji HBO. Za rolę w tym miniserialu aktorka otrzymała w 2003 roku Złoty Glob, nominację do nagrody Screen Actors Guild i nagrodę Emmy. Całkiem niedawno wystąpiła również w zrealizowanym dla Oxygen Channel filmie Robber Bride opartym na książce Margaret Atwood, za który otrzymała nominację do nagrody Emmy, w filmie Droga do marzenia stacji Lifetime oraz w obrazie Vinegar Hill telewizji CBS, opartym na jednej z powieści z klubu książkowego Oprah Winfrey.

Nominacją do Emmy została uhonorowana także rola Amy Gardner, w którą Parker wcieliła się w filmie Prezydencki poker. Aktorka zagrała główne role w Słodkich czasach Johna Smitha zrealizowanych dla stacji HBO oraz w produkcjach Hallmark Hall of Fame Miejsce dla Annie, Saint Maybe i Zakochany anioł. Wraz z Sidneyem Poitierem wystąpiła w filmie Proste życie Noego Deaborna.

Ostatnio otrzymała nagrodę im. Roberta Brusteina za osiągnięcia teatralne oraz nagrodę Festiwalu Filmowego w Filadelfii za całokształt pracy aktorskiej. Aktorka regularnie pisuje artykuły do magazynu „Esquire”. Jej pamiątki osobiste i zawodowe przechowywane są w Howard Gotlieb Archival Research Center na uniwersytecie w Bostonie. Parker jest najmłodszą osobą, którą uhonorowano w ten sposób.

PAUL SCHNEIDER (Dick Liddil) pojawi się także jesienią tego roku w filmie Lars and the Real Girl, w którym wystąpił wraz z Ryanem Goslingiem i Emily Mortimer.

Schneider zwrócił uwagę krytyków rolami w filmach Elizabethtown Camerona Crowe’a oraz Rodzinny dom wariatów z Diane Keaton i Rachel McAdams. Aktor był odtwórcą głównej roli i współautorem scenariusza do niezależnego filmu Dziewczyny z krwi i kości w reżyserii Davida Gordona Greena. Obraz ten otrzymał specjalną nagrodę jury podczas Festiwalu Filmowego w Sundance w 2002 roku, zaś Schneider za swoją rolę otrzymał nominację do nagrody Gotham.

Ostatnio widzowie mogli go oglądać w komedii romantycznej 50 Ways to Leave Your Lover oraz w komedii satyrycznej Crude. W swoim dorobku aktor ma również filmy Sztama, którego scenarzystą i reżyserem jest David Gordon Green, Security, Colorado oraz The Rough South of Larry Brown.

Schneider zadebiutuje jako reżyser komedią Pretty Bird, w której wystąpią Paul Giamatti i Billy Crudup. W tej chwili film znajduje się w fazie produkcyjnej.

JEREMY RENNER (Wood Hite) wkrótce pojawi się na ekranach kin wraz z Ralphem Fiennesem i Guyem Pearce’em w niezależnym obrazie The Hurt Locker, którego premiera planowana jest na 2008 rok.

Z kolei na początku tego roku Renner wystąpił w thrillerze science fiction 28 tygodni później, a także wraz z Minnie Driver zagrał w niezależnym filmie Take.

Spośród ostatnich filmów z jego udziałem należy wymienić niezależny obraz 12 and Holding, nominowany do przyznawanej w ramach Independent Spirit Awards nagrody im. Johna Cassavetesa, dramat Daleka północ z Charlize Theron oraz Neo Ned, w którym zagrał z Gabrielle Union. Neo Ned pokazywany był w 2005 roku podczas Festiwalu Filmowego Tribeca, zaś w 2006 roku zgarnął najważniejsze nagrody w kategoriach fabularnych podczas dorocznego Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Palm Beach – za najlepszy film, najlepszą reżyserię i najlepszą rolę męską (dla Rennera). Ponadto film zdobył nagrodę w kategorii „Największe osiągnięcie kinematografii fabularnej” podczas Festiwalu Filmowego w Newport Beach w kwietniu 2006 roku, a także nagrody publiczności na festiwalach filmowych Slamdance, Sarasota i Ashland.

Wcześniej Renner zapisał na swoim koncie letni przebój 2003 roku S.W.A.T. Jednostka Specjalna, w którym wystąpił z Colinem Farrellem i Samuelem L. Jacksonem, Małą podróż do nieba z Julią Stiles, The Heart is Deceitful Above All Things w reżyserii Asii Argento, będący adaptacją popularnej powieści J.T. Leroya, Królów Dogtown w reżyserii Catherine Hardwicke oraz niezalezny obraz Love Comes to the Executioner napisany i wyreżyserowany przez Kyle’a Bergersena. Rolą, która ustabilizowała pozycję Rennera w branży i przyniosła mu nominację do nagrody Independent Spirit, była postać Jeffreya Dahmer w niezależnej produkcji zatytułowanej Dahmer.

Aktor nie zrezygnował z występów teatralnych i nadal pojawia się w sztukach wystawianych w Los Angeles i okolicach. Najważniejszym jego dokonaniem teatralnym była wyprodukowana przez Barry’ego Levinsona sztuka „Search and Destroy”, w której Renner był zarówno odtwórcą głównej roli, jak i współreżyserem. Przedstawienie zebrało doskonałe noty krytyków.

Poza tym Renner pisze, nagrywa i wykonuje własną twórczość rockową. Ma w swoim dorobku piosenki pisane dla Warner Chapel Publishing i Universal Publishing.

ZOOEY DESCHANEL (Dorothy) można było ostatnio obejrzeć w filmie Most do Terabithii, opartym na uhonorowanej nagrodą Newberry powieści dla dzieci, a także usłyszeć w roli surfującego pingwina – wraz z Shią LaBeoufem i Jeffem Bridgesem – w letnim przeboju animowanym Na fali. Aktorka zagrała także jedną z głównych ról w niezależnym obrazie Live Free or Die z Aaronem Stanfordem, Flakes w reżyserii Michaela Lehmanna, gdzie wystąpiła również u boku Stanforda, The Go-Getter z Lou Taylorem Puccim, a także w filmie The Good Life, który wyreżyserował i napisał Stephen Berra. Oba filmy: The Go-Getter i The Good Life miały swoją premierę podczas Festiwalu Filmowego w Sundance w styczniu 2007 roku.

Aktorka niedawno zakończyła zdjęcia do miniserialu stacji Sci Fi Channel zatytułowanego Tin Men, a w tej chwili wraz z Markiem Wahlbergiem kręci Zdarzenie w reżyserii M. Nighta Shyamalana.

Wcześniej Deschanel zagrała główne role w Oby do wiosny u boku Eda Harrisa i Willa Ferrela, a także w Miłości na zamówienie z Matthew McConaugheyem i Sarah Jessicą Parker. W swoim dorobku ma także główną rolę w przeboju kasowym Autostopem przez galaktykę, w którym wystąpili także Sam Rockwell, Mos Def i John Malkovich, oraz w obrazie Elf w reżyserii Jona Favreau, gdzie wystąpiła u boku Willa Ferrela. Za niezapomnianą kreację w tym ostatnim filmie i doskonałe umiejętności wokalne doczekała się entuzjastycznych recenzji krytyków filmowych. Deschanel zagrała w filmie Dziewczyny z krwi i kości, za rolę w którym otrzymała nominację do nagrody Independent Spirit w kategorii „Najlepsza żeńska rola główna”, a ponadto w Porzuconej w reżyserii Stephena Gaghana, Wielkich kłopotach Barry’ego Sonnenfelda, Życiowych rozterkach z Jennifer Aniston oraz w Epitafium u boku Debry Winger i Raya Romano.

Filmowym debiutem Deschanel był okraszony doborową obsadą dramat Lawrence’a Kasdana Mumford z 1999 roku. Po nim aktorka wystąpiła wraz z Billym Crudupem, Kate Hudson i Frances McDormand w filmie U progu sławy Camerona Crowe’a.

Swoje imię aktorka zawdzięcza bohaterowi powieści J.D. Salingera „Franny i Zooey”. Większość dzieciństwa spędziła na planie filmowym z matką aktorką Mary Jo i ojcem Calebem – nominowanym do Oscara operatorem filmowym.

SAM ROCKWELL (Charley Ford), znany ze swych dynamicznych ról w niezależnych produkcjach, rozpoczął rok 2007 główną rolę w dramacie Snow Angels, którego premiera odbyła się podczas Festiwalu Filmowego w Sundance. Do nowszych projektów z udziałem aktora należy zaliczyć kultową adaptację Autostopem przez galaktykę oraz Naciągaczy Ridleya Scotta, thriller kryminalny o komediowym zabarwieniu, w którym wystąpił także Nicolas Cage.

Wcześniej Rockwell zyskał sobie przychylność krytyków i zdobył nagrodę Berlińskiego Festiwalu Filmowego dla najlepszego aktora oraz nagrodę magazynu „Movieline” w kategorii „Przełomowa rola roku” za postać Chucka Barrisa w filmie Niebezpieczny umysł George’a Clooneya. Do licznych niezapomnianych kreacji aktorskich Rockwella należą role m.in. w komedii braci Russo Witajcie w Collinwood z udziałem George’a Clooneya, Patricii Clarkson, Jennifer Esposito oraz Williama H. Macy’ego, w Skoku Davida Mameta, z udziałem Gene’a Hackmana, Rebeki Pidgeon i Danny’ego DeVito, w przeboju kasowym Aniołki Charliego z Drew Barrymore, Cameron Diaz i Lucy Liu, w nominowanym do Oscara dramacie Franka Darabonta Zielona Mila z Tomem Hanksem oraz w hicie Galaxy Quest: Ko(s)miczna załoga.

Na początku kariery Rockwell zyskał spory rozgłos za sprawą trzech niezależnych filmów: Świerszcze w trawie Johna Duigana, za który otrzymał nagrody w kategorii „Najlepszy aktor” na festiwalach filmowych w Montrealu i Barceolnie, Sejfmeni Johna Hamburga oraz mrocznej komedii Jerry i Tom Saula Rubinka, w której wcielił się w rolę sprzedawcy używanych samochodów dorabiającego dorywczo jako płatny morderca.

Warto także wspomnieć o takich filmach z udziałem Rockwella, jak: Celebrity Woody’ego Allena, Sen nocy letniej Michaela Hoffmana z Kevinem Kline’em i Michelle Pfeiffer, Box of Moonlight Toma DiCillo, Pijacy Petera Cohena z udziałem Richarda Lewisa, Parker Posey i Faye Dunaway, Margines życia Paula Schradera, Przeklęty Brooklyn Uliego Edela oraz Dom klownów Romana Coppoli, w którym zadebiutował jeszcze ucząc się w liceum dramatycznym.

Jeśli zaś chodzi o teatr, Rockwell niedawno występował w produkcji Public Theater zatytułowanej „The Last Days of Judas Iscariot” w reżyserii Philipa Seymoura Hoffmana. Na Festiwalu Teatralnym w Williamstown zagrał z kolei w „Samoobsłudze” i „Hot L Baltimore”, oba w reżyserii Joe’ego Mantello.

Kolejnymi projektami Rockwella są dramat komediowy Choke z Anjelicą Huston oraz dramat Rona Howarda Frost/Nixon. Premiery obu filmów planowane są na 2008 rok.

GARRET DILLAHUNT (Ed Miller) najbardziej znany jest ze swej roli w chwalonym przez krytyków serialu HBO Deadwood, w którym występuje w dwóch różnych rolach – zabójcy Jacka McCalla oraz trudnego i groźnego Francisa Wolcotta. W uznaniu dla talentu, który Dillahunt pokazał w swej pierwszej postaci, producent wykonawczy i scenarzysta David Milch stworzył dla niego drugą postać serialową.

Dillahunt ponowił współpracę z Milchem na planie serialu telewizji HBO John From Cincinnati, w którym zagrał jedną z głównych ról. Na potrzeby srebrnego ekranu aktor w tej chwili bierze udział w zdjęciach do dramatu kryminalnego braci Coenów No Country for Old Men, z Tommym Lee Jonesem, opartego na powieści Cormaca McCarthy’ego.

W ubiegłym roku Dillahunt wcielił się w postać niezwykle przystępnego Jezusa Chrystusa w kontrowersyjnym serialu stacji NBC zatytułowanym Księga Daniela, a ostatnio gościnnie pojawiał się także w Ostrym dyżurze i serialu 4400 stacji USA Network. Wcześniej aktor zwrócił na siebie uwagę rolami w kontrowersyjnym obrazie Fanatyk, nagrodzonym Grand Prix jury na festiwalu w Sundance, oraz w nominowanym do Oscara filmie krótkometrażowym By Courier.

Teatralnie udzielał się zarówno na Broadwayu, jak i poza nim. Pracował dla tak renomowanych zespołów teatralnych, jak Steppenwolf, ACT (San Francisco), Seattle Rep, Huntington Stage, Williamstown oraz Berkshire Theatre Festival.

W dorobku Dillahunta znalazły się także role gościnne w takich serialach telewizyjnych, jak Wzór, Prawo i porządek czy CSI: Kryminalne zagadki Las Vegas.

Studiował dziennikarstwo na Uniwersytecie Waszyngtońskim, zaś tytuł magistra sztuk pięknych uzyskał w prestiżowym programie aktorskim realizowanym na Uniwersytecie Nowojorskim.

ANDREW DOMINIK (reżyser / scenarzysta) ukończył szkołę filmową Swinburne Film School w 1988 roku. Zajmował się dotąd głównie produkcją filmów reklamowych i wideoklipów.

Pierwszym filmem fabularnym Dominika był Chopper, oparty na losach słynnego australijskiego przestępcy Choppera Reada.

DEDE GARDNER (producentka) jest prezesem spółki Plan B Entertainment. Do planowanych projektów, w których Gardner bierze udział jako producentka, należą dramat romantyczny The Time Traveler’s Wife, w którym wystąpią Eric Bana i Rachel McAdams, oraz dramat historyczny o czasach afery Watergate Dirty Tricks z udziałem Meryl Streep, Gwyneth Paltrow i Annette Bening.

Niedawno Gardner wyprodukowała oparty na faktach dramat Cena odwagi z Angeliną Jolie, w reżyserii Michaela Winterbottoma, oparty na książce zatytułowanej „A Mighty Heart: The Brave Life and Death of My Husband Danny Pearl”. Na początku tego roku zrealizowała niezależny dramat Year of the Dog z Molly Shannon i Laurą Dern w rolach głównych, który wyreżyserował debiutujący Mike White, zaś w 2006 roku była producentką dramatu komediowego Biegając z nożyczkami z Annette Bening.

Spółka Plan B Entertainment pracuje w tej chwili nad kilkoma projektami takich filmowców, jak Bennett Miller (Capote), Jacob Estes (Mean Creek), John Cameron Mitchell (Cal do szczęścia), Phil Morrison (Świetlik), Pete Travis (Omagh) oraz Jonathan Dayton i Valerie Faris (Mała Miss).

Wcześniej Gardner piastowała stanowisko wiceprezesa wykonawczego ds. produkcji w wytwórni Paramount Pictures. W ciągu siedmiu lat swojej pracy w tej firmie była między innymi zaangażowana w realizację filmów Wybory, Kwaśne pomarańcze, Zoolander i Jak stracić chłopaka w 10 dni.

Gardner ukończyła filologię angielską na Columbia University. Swoją karierę rozpoczęła od poszukiwania plenerów w Nowym Jorku, po czym podjęła pracę w spółce Innovative Artists, zaś później – w dziale literackim William Morris Agency.

RIDLEY SCOTT (reżyser / producent) był trzykrotnie nominowany do Oscara: za Helikopter w ogniu (dwa Oscary na cztery nominacje), film przygodowy Gladiator, który przyniósł ponad 800 mln dolarów zysku na całym świecie i zdobył pięć Oscarów spośród dwunastu przyznanych nominacji (w tym w kategoriach „Najlepszy film” i „Najlepszy aktor” dla Russela Crowe’a), oraz za Thelmę i Louise, który to obraz zdobył Oscara za najlepszy scenariusz, a w sumie był nominowany w sześciu kategoriach, w tym w kategorii „Najlepsza aktorka” dla Susan Sarandon i Geeny Davis.

Scott otrzymał także nominacje do nagród BAFTA za reżyserię Gladiatora oraz Thelmy i Louise, nominacje do nagród DGA za Helikopter w ogniu, Gladiatora i Thelmę i Louise, a także nominację do Złotego Globu za Gladiatora.

Ukończywszy prestiżową londyńską Royal Academy of Art, w której nakręcił swój pierwszy film krótkometrażowy, Scott podjął współpracę z dokumentalistami Richardem Leacockiem i D.A. Pennebakerem w spółce Time Life, zaś później zatrudnił się w BBC jako scenograf. Wkrótce potem zajął się reżyserowaniem wielu popularnych programów telewizyjnych tej stacji.

Po trzech latach założył własną spółkę RSA, która w niedługim czasie stała się jedną z najpopularniejszych agencji produkcyjnych w Europie (później otworzyła też oddziały w Nowym Jorku i Los Angeles). Do tej pory Scott wyreżyserował ponad 3000 filmów reklamowych, w tym przełomowy spot Super Bowl z 1984 roku dla koncernu Apple, uznany przez magazyn „Advertising Age” za najlepszą reklamę ostatniego półwiecza, a także prowokacyjną reklamę „Share the Fantasy” z 1979 roku dla Chanel nr 5. Jego produkcje komercyjne zdobywały nagrody na festiwalach filmowych w Wenecji i Cannes; były także wielokrotnie nagradzane przez nowojorskie stowarzyszenie Art Directors Club.

Scott zadebiutował jako reżyser kinowy w 1977 roku filmem The Duelists, który zdobył nagrodę jury na Festiwalu Filmowym w Cannes. Potem nakręcił thriller science fiction Obcy – 8 pasażer Nostromo, który został nagrodzony Oscarem w kategorii „Najlepsze efekty wizualne”, przełomowy obraz Łowca androidów z Harrisonem Fordem, który otrzymał nominacje do Oscara za kierownictwo artystyczne i efekty wizualne, zaś w 1993 roku został dodany do narodowego rejestru filmowego amerykańskiej Biblioteki Kongresu, Legenda z Tomem Cruise’em, thriller miejski Osaczona oraz międzykulturowy film gangsterski Czarny deszcz z Michaelem Douglasem i Andym Garcią. W 1987 roku założył spółkę Percy Main Productions, która miała zająć się opracowywaniem i produkcją filmów fabularnych. Później zrealizował epopeję historyczną 1492: Wyprawa do raju oraz wyprodukował obraz Wersja Browninga, w którym główne role zagrali Albert Finney i Greta Scacchi.

W 1995 roku reżyser powołał wraz ze swym młodszym bratem, także filmowcem Tonym Scottem, spółkę Scott Free Productions. Spółka wyprodukowała Sztorm z Jeffem Bridgesem, G.I. Jane z Demi Moore oraz Hannibala z Anthonym Hopkinsem i Julianne Moore – wszystkie wyreżyserował Ridley. Spółka Scott Free zrealizowała ponadto Martwe gołębie i Dla forsy, figlarną komedię z udziałem Paula Newmana.

Scott Free Television produkuje przebój piątkowej ramówki wieczornej stacji CBS – serial Wzór, obecnie piątą już serię, oraz przygotowuje czterogodzinny miniserial Tajemnica Andromedy Michaela Crichtona dla A&E, na podstawie adaptacji nagrodzonego Pulitzerem pisarza Roberta Schenkkana. Wcześniej spółka zrealizowała nagrodzony Emmy i Złotym Globem film telewizyjny Wzbierająca burza z Albertem Finneyem i Vanessą Redgrave, którego druga część będzie kręcona wiosną tego roku w Wielkiej Brytanii dla stacji HBO, oraz Obywatel Welles z Lievem Schreiberem w roli Orsona Wellesa, również dla HBO. Poza uhonorowanym nagrodą Cable ACE serialem Zagadka nieśmiertelności, do innych niedawnych projektów spółki należy pilot Law Dogs z Janeane Garafolo, który stacja CBS być może nada jesienią 2007 roku, oraz film Orpheus Bruce’a Beresforda z udziałem Meny Suvari.

Ostatnio w dorobku reżyserskim Scotta pojawiły się: komedia Dobry rok z Russelem Crowe’em i Albertem Finneyem, komedia Naciągacze z Nicolasem Cage’em i Samem Rockwellem, epopeja o wyprawach krzyżowych Królestwo niebieskie z Orlando Bloomem i Jeremym Ironsem, a także dramat American Gangster, którego akcja rozgrywa się w Harlemie. Na planie tego ostatniego filmu Scott po raz trzeci spotka się z Russelem Crowe’em i po raz pierwszy z Denzelem Washingtonem. Premiera planowana jest na listopad Ridley Scott niedawno wystąpił w charakterze producenta wykonawczego na planie Tristana i Izoldy Kevina Reynoldsa oraz Sióstr Curtisa Hansona, a także serialu TNT The Company ukazującego działania CIA w czasach zimnej wojny, nakręcony na podstawie scenariusza Kena Nolana, w którym występują Alfred Molina i Michael Keaton.

W 2003 roku w uznaniu zasług dla sztuki Scott otrzymał tytuł szlachecki z rąk kapituły Orderu Imperium Brytyjskiego.

JULES DALY (producentka) rozpoczęła swą karierę na początku lat 80. od różnych stanowisk w działach produkcji telewizyjnej, po czym zajęła się produkcją filmów reklamowych dla reżysera Joe’ego Pytki. W kolejnych latach produkowała reklamy i wideoklipy dla najlepszych reżyserów w branży.

Na początku lat 90. Daly zajęła się produkcją wyłącznie dla Ridleya i Tony’ego Scottów w ich spółce produkcyjnej RSA Films, która swoje biura miała w Los Angeles, Nowym Jorku i Londynie. Realizując projekty komercyjne, Daly nie zapomniała o swoich zainteresowaniach fabularnych i w 1999 roku zrobiła sobie przerwę, by wyprodukować przebój z Jackie’em Chanem i Owenem Wilsonem Kowboj z Szanghaju wyreżyserowany przez współpracującego z RSA Toma Deya.

W 2001 roku bracia Scottowie poprosili Daly, by została prezesem spółki. Współpracująca z ponad 30 reżyserami spółka RSA zyskała sobie opinię doskonałej i innowacyjnej w całym przemyśle filmowym. RSA zdobyła niedawno nagrodę Emmy w kategorii „Najlepszy film reklamowy” za spot „Move” dla firmy Nike, a reklama „1984” Ridleya Scotta dla koncernu Apple została uznana przez magazyn „TV Guide” za najlepszą reklamę wszechczasów wybraną w głosowaniu przez czytelników.

W 2002 roku była producentką wykonawczą drugiego cyklu odcinków z szalenie popularnej serii BMW zatytułowanej The Hire. Trzy filmy z tej serii wyreżyserowali John Woo, Joe Carnahan i Tony Scott, zaś debiut serialu spotkał się z wielkim entuzjazmem krytyków i widzów na całym świecie.

Poza obowiązkami prezesa PSA Daly pracuje nad kilkoma filmami dla działu fabularnego spółki Scott Free.

DAVID VALDES (producent), jeden z najbardziej zajętych i szanowanych producentów filmowych, z powodzeniem współpracował z tak znanymi filmowcami, jak Clint Eastwood, Francis Ford Coppola, Frank Darabont czy Kevin Costner, i pomógł rozwinąć skrzydła wielu popularnym aktorom.

Najnowszymi projektami Valdesa są western Bezprawie w reżyserii Kevina Costnera i z udziałem Roberta Duvalla, Annette Bening i Michaela Gambona oraz reinterpretacja klasycznej powieści H.G. Wellsa Wehikuł czasu. W roku 2000 Zielona Mila przyniosła cztery nominacje do Oscara, w tym tę najważniejszą – dla najlepszego filmu.

Ponadto w swoim producenckim dorobku ma Turbulencję z Rayem Liottą i Lauren Holly, Doskonały świat z Kevinem Costnerem i Clintem Eastwoodem, a także Pod niebem Henrietty z Robertem Duvallem i Aidanem Quinnem. Świetnie udała mu się współpraca z Clintem Estwoodem i Charlie’em Sheenem na planie filmu Żółtodziób oraz z Dudleyem Moore’em i Kirkiem Cameronem przy filmie Jaki ojciec, taki syn. Valdes był producentem Różowego cadillaca oraz ostatniego z popularnych filmów o Brudnym Harrym Pula śmierci, w którym zadebiutowali Jim Carrey i Liam Neeson. Valdes w sumie wyprodukował dla Eastwooda siedemnaście filmów.

Valdes był jedynym producentem wykonawczym głośnego westernu rewizjonistycznego Eastwooda Bez przebaczenia, który zdobył cztery Oscary, w tym za najlepszy film, a także wielokrotnie nominowanego do Oscara przeboju Wolfganga Petersena Na linii ognia. Jako producent wykonawczy pracował także przy chwalonym przez krytyków filmie biograficznym Eastwooda Bird, w którym wystąpił Forest Whitaker, przy Białym myśliwym, czarnym sercu, a także współpracował z Francisem Fordem Coppolą przy czterech obrazach tego reżysera, z których ostatnim był dramat o wojnie w Wietnamie zatytułowany Kamienne ogrody.

W dorobku telewizyjnym ma między innymi nowatorski serial Na wariackich papierach, który wyreżyserował. Valdes zajmował się wszelkimi formami telewizyjnymi – filmami tygodnia, serialami, filmami reklamowymi i wideoklipami – zanim zdecydował się ostatecznie na produkcję.

Pochodzący z Kalifornii Valdes uzyskał z wyróżnieniem tytuł licencjata sztuk teatralnych na UCLA i rozpoczął swą karierę filmową jako asystent tak znanych reżyserów, jak Martin Scorsese, Wim Wenders, Clint Eastwood czy Francis Ford Coppola. W tym czasie miał okazję pracować na planie filmów Wściekły byk, Oh God! Book II, Jak tylko potrafisz, Hammett, Wyrzutki, Rumble Fish, Nagłe zderzenie i Lina. Pierwszym filmem, w którym pełnił funkcję współproducenta, był Niesamowity jeździec Eastwooda z 1984 roku.

Valdes jest członkiem organizacji filmowych: Academy of Motion Picture Arts & Sciences, Directors Guild of America, Producers Guild of America oraz American Film Institute. Obecnie zasiada w zarządzie Latino Theater Company (LTC) i uczy studentów podyplomowego programu producenckiego Petera Starka na Uniwersytecie Południowej Kalifornii.

BRAD GREY (producent) jest członkiem zarządu i dyrektorem wykonawczym Paramount Pictures Corporation.

Będący jednym z najważniejszych przedsiębiorców w branży rozrywkowej Grey swą poprzednią firmę, Brillstein-Grey Entertainment, wprowadził do elity przedsiębiorstw działających w przemyśle filmowym. Magazyn „Forbes” nazwał tę spółkę „najbardziej udaną firmą menedżerską i produkcyjną w Hollywood”.

Grey powołał także do życia – wspólnie z Bradem Pittem – spółkę produkcyjną Plan B Entertainment. Pierwszym filmem tej spółki była epopeja historyczna Wolfganga Petersena Troja, w której główne role zagrali Pitt i Orlando Bloom.

W swoim producenckim dorobku Grey zapisał między innymi ubiegłoroczny nagrodzony Oscarem dramat kryminalny Infiltracja Martina Scorsese, z doborową obsadą, złożoną m.in. z Leonardo DiCaprio, Matta Damona, Jacka Nicholsona i Marka Wahlberga, oraz film Charlie i fabryka czekolady z Johnnym Deppem w roli głównej, w reżyserii Tima Burtona. Grey wyprodukował ponadto jedne z najbardziej znanych programów telewizyjnych, w tym nagrodzony Emmy serial stacji HBO Rodzina Soprano.

Na swoim koncie ma Złoty Glob, statuetkę Emmy oraz cztery nagrody Peabody im. George’a Fostera.

Grey zasiada w radzie ds. nauk medycznych na UCLA, w komitecie doradczym szkoły filmowo-telewizyjnej na Uniwersytecie Południowej Kalifornii oraz w radach Directors for Project A.L.S. i Tisch School of the Arts przy Uniwersytecie Nowojorskim.

TONY SCOTT (producent wykonawczy) należy do prestiżowego klubu reżyserów, których filmy zarobiły ponad miliard dolarów. Od połowy lat 80. na swoim koncie zapisał wiele przełomowych filmów akcji, których charakterystyczną cechą jest wirtuozeria techniczna połączona z szalonym tempem akcji.

Ubiegłoroczny obraz Deja Vu był trzecim nakręconym wspólnie z Denzelem Washingtonem i szóstym zrealizowanym we współpracy z Jerrym Bruckheimerem. W 1995 Scott wyreżyserował wyprodukowany przez Bruckheimera Karmazynowy przypływ z Washingtonem i Gene’em Hackmanem w rolach głównych. Film ten spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem zarówno krytyków, jak i widzów. Reżyser ponownie spotkał się z Washingtonem w 2004 roku na planie thrillera akcji Człowiek w ogniu, w którym wystąpili także Dakota Fanning i Christopher Walken.

Reżyserskim debiutem Scotta była nakręcona w 1983 roku współczesna opowieść o wampirach zatytułowana Zagadka nieśmiertelności, w której główne role zagrali Catherine Deneuve, David Bowie i Susan Sarandon. Stacja Showtime przygotowała adaptację tego filmu w 1998 roku w postaci trylogii, której jedną część wyreżyserował Scott, zaś wystąpili w niej Giovanni Ribisi i David Bowie. W 1986 roku Scott wyreżyserował kasowy przebój Top Gun z Tomem Cruise’em i Kelly McGillis, a zaraz potem hit Gliniarz z Beverly Hills II z Eddie’em Murphym.

Thriller polityczny Wróg publiczny z Willem Smithem i Gene’em Hackmanem, wyprodukowany przez Jerry’ego Bruckheimera, stał się jednym z największych przebojów roku 1998. W 2001 roku Scott zrealizował Zawód: Szpieg – pełen napięcia thriller, w którym wystąpili Robert Redford i Brad Pitt. W 2005 roku, po latach pracy, Scott wreszcie urzeczywistnił swój wymarzony projekt zatytułowany Domino, w którego gwiazdorskiej obsadzie znalazła się m.in. Keira Knightley, ukazujący autentyczne losy łowcy nagród Domino Harveya.

Scott nakręcił ponadto takie filmy, jak: Odwet z Kevinem Costnerem i Anthonym Quinnem, Szybki jak błyskawica z udziałem Toma Cruise’a i Roberta Duvalla, Ostatni skaut z Bruce’em Willisem, chwalony przez krytyków Prawdziwy romans z Christianem Slaterem, Roseanną Arquette i Christopherem Walkenem, oparty na scenariuszu Quentina Tarantino, oraz Fan z udziałem Roberta De Niro i Wesleya Snipesa.

Ukończywszy studia malarskie, Scott zainteresował się filmem na studiach podyplomowych w Leeds College i zrealizował Jednego z zaginionych – film krótkometrażowy sfinansowany przez Brytyjski Instytut Filmowy, oparty na historii Ambrose’a Bierce’a. Starając się o tytuł magistra sztuk pięknych w Royal College of Arts, nakręcił kolejny film dla Instytutu, zatytułowany Loving Memory, na podstawie oryginalnego scenariusza, a sfinansowany przez Alberta Finneya.

W 1973 roku Scott wraz z bratem Ridleyem założył w Londynie spółkę RSA, która miała produkować filmy reklamowe. W kolejnym dziesięcioleciu Scott nakręcił jedne z najzabawniejszych i najbardziej zapadających w pamięć reklam, szlifując swoje zdolności filmowe i zgarniając wszystkie ważniejsze nagrody branżowe, w tym kilka nagród Clio, kilka Srebrnych i Złotych Lwów na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Reklamowych dla Kina i Telewizji oraz prestiżową nagrodę Designers & Art Directors Award.

Reżyserując filmy reklamowe, Scott nakręcił także trzy produkcje telewizyjne: dwa filmy dokumentalne oraz godzinny obraz Author of Beltraffio oparty na historii Henry’ego Jamesa. W 2002 roku, w ramach działalności spółki RSA, wyprodukował serię stylowych filmów reklamowych dla koncernu samochodowego BMW, w których wystąpił Clive Owen. Scott wyreżyserował jedną z tych reklam, zatytułowaną „The Hire: Beat the Devil”, w której wystąpili Owen, James Brown i Gary Oldman.

W 1995 roku bracia założyli spółkę zajmującą się produkcją kinową i telewizyjną Scott Free, której siedziby ulokowali w Los Angeles i Londynie, i wyprodukowali takie filmy, jak Siostry czy Tristan i Izolda. Obaj bracia są także producentami wykonawczymi przebojowego serialu stacji CBS Wzór (w tej chwili wyświetlana jest jego czwarta seria) oraz miniserialu telewizji TNT The Company, w którym występują Chris O’Donnell i Michael Keaton.

LISA ELLZEY (producentka wykonawcza) jest szefową produkcji w wytwórni Twentieth Century Fox. Wcześniej była prezesem Free Entertainment, spółki należącej do Ridleya i Tony’ego Scottów.

Ellzey ostatnio wyprodukowała Tristana i Izoldę w reżyserii Kevina Reynoldsa, z Jamesem Franco i Sophią Myles, oraz komedię Curtisa Hansena Siostry. Była producentką wykonawczą filmu Królestwo niebieskie z Orlando Bloomem, Liamem Neesonem, Edem Nortonem i Jeremym Ironsem oraz obrazu Dobry rok z udziałem Freddie’ego Highmore’a, Alberta Finneya i Russela Crowe’a. Oba te filmy reżyserował Ridley Scott.

Pracując w spółce Scott, Free Ellzey zdobyła nagrodę Emmy jako współproducentka wykonawcza filmu HBO Wzbierająca burza z 2002 roku, ukazującego życie Winstona Churchilla, w którym wystąpili Albert Finney i Vanessa Redgrave. Film ten, nominowany do nagród Emmy w dziewięciu kategoriach, zdobył trzy statuetki: dla Alberta Finneya w kategorii „Najlepsza męska rola główna w miniserialu lub filmie”, dla Hugh Whitemore’a w kategorii „Scenariusz do miniserialu lub filmu” oraz w kategorii „Najlepszy film telewizyjny”. Film otrzymał także dwa Złote Globy, w tym w kategorii „Najlepszy miniserial lub film”, oraz trzy nagrody BAFTA.

W 2002 roku Ellzey pełniła funkcję współproducentki wykonawczej programu reality zatytułowanego AFP: American Fighter Pilot, realizowanego dla stacji CBS.

Przed przejściem do Scott Free Ellzey pracowała jako prezes firmy Sonnenfeld/Josephson, w której współprodukowała Ferajnę z Burtem Reynoldsem i Richardem Dreyfussem, w reżyserii Michaela Dinnera. Jeszcze wcześniej była wiceprezesem spółki Red Wagon Productions należącej do Douga Wicka.

Swoją karierę zawodową Ellzey zaczęła od wyprodukowania niskobudżetowego filmu niezależnego The Poison Tasters z Frenchem Stewartem, którego premiera odbyła się na Festiwalu Filmowym w Cannes w 1995 roku. W czasie pomiędzy realizacją filmu a jego festiwalową premierą pracowała przez trzy lata w Creative Artists Agency jako asystentka w dziale literackim.

BENJAMIN WAISBREN (producent wykonawczy) ostatnio pracował jako producent wykonawczy na planie hitowego dramatu 300 oraz filmu przygodowego Nancy Drew – za kulisami z udziałem Emmy Roberts. Wcześniej tę samą funkcję pełnił na planie filmów: Krwawy diament Edwarda Zwicka z Leonardo DiCaprio, Jennifer Connelly i Djimonem Hounsou, Dobry Niemiec Stevena Soderbergha z George’em Clooneyem, Cate Blanchett i Tobeyem Maguire’em, Posejdon Wolfganga Petersena oraz V jak Vendetta z udziałem Natalie Portman i Hugo Weavinga.

Waisbren jest w tej chwili prezesem i dyrektorem wykonawczym Continental Entertainment Capital (CEC), spółki stowarzyszonej z Citi, globalnym bankiem inwestycyjnym i korporacyjnym. CEC zajmuje się inicjowaniem i organizowaniem inwestycji w pojedyncze filmy oraz w światową produkcję i dystrybucję filmów, a także zarządza tymi inwestycjami w imieniu Citi. Waisbren wcześniej zajmował się prawem, bankowością inwestycyjną i inwestycjami kapitału prywatnego. Był dyrektorem generalnym spółki Salomon Brothers i dużego funduszu hedgingowego. Zanim rozpoczął karierę na rynkach kapitałowych, był wspólnikiem w kancelarii adwokackiej w Chicago.

W planach producenckich ma między innymi dramat kryminalny Woody’ego Allena Cassandra’s Dream oraz filmy Narodziny obłędu i Gardener of Eden.

RON HANSEN (powieściopisarz) wykłada literaturę i pisarstwo na Santa Clara University. Ukończył Creighton University i program literacki Iowa Writers Workshop. Jest także byłym stypendystą funduszu im. Wallace’a Stegnera w Stanford University.

Hansen opublikował ostatnio zwariowaną komedię „Isn’t It Romantic?” oraz zbiór esejów zatytułowany „A Stay Against Confusion: Essays on Faith and Fiction”. Na swoim koncie ma także powieści „Desperadoes”, „Mariette in Ecstasy” oraz „Atticus”, która znalazła się w finale konkursu o nagrodę National Book Award w 1996 roku, a także „The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford”, należącą do finalistów konkursu o nagrodę PEN/Faulknera w 1984 roku.

ROGER DEAKINS (reżyser obrazu), pięciokrotnie nominowany do Oscara, ostatnio nakręcił dramat akcji Jarhead: żołnierz piechoty morskiej w reżyserii Sama Mendesa oraz Osadę w reżyserii M. Nighta Shyamalana, dramat wojenny Paula Haggisa W Dolinie Elah oraz przygotowywany do premiery film No Country for Old Men dla Joela i Ethana Coenów, który jest dziewiątym już filmem nakręconym przez Deakinsa dla tego reżyserskiego duetu.

Wcześniej Deakins współpracował z Joelem i Ethanem Coenami przy filmach Ladykillers, czyli zabójczy kwintet, Okrucieństwo nie do przyjęcia, Człowiek, którego nie było, Bracie, gdzie jesteś?, Big Lebowski, Fargo, The Hudsucker Proxy i Barton Fink. Za Człowieka, którego nie było Deakins otrzymał nominację do Oscara i nagrodę American Society of Cinematographers, za Bracie, gdzie jesteś? zdobył nominacje do Oscara, nagród BAFTA i ASC, za Fargo – kilka tytułów „Najlepszego operatora filmowego” od różnych organizacji krytyków, zaś za Bartona Finka – nagrodę National Society of Film Critics za najlepsze zdjęcia.

Praca nad głośnym dramatem Skazani na Shawshank zaowocowała nagrodą American Society of Cinematographers oraz pierwszą oscarową nominacją w 1994 roku. Za obraz Kundun: Życie Dalaj Lamy Deakins został uznany za najlepszego operatora przez takie zrzeszenia filmowe, jak: New York Film Critics Circle, Boston Society of Film Critics i National Society of Film Critics, a także otrzymał nominacje do nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej i American Society of Cinematographers.

Deakins początkowo pracował jako fotograf, by w 1972 roku podjąć naukę w brytyjskiej Narodowej Szkole Filmowej. Wspólnie z kolegą ze studiów Michaelem Radfordem nakręcił cztery filmy, w których sam był operatorem, zaś Radford – reżyserem: Another Time, Another Place, 1984, Biała gorączka i Góry księżycowe.

W swoim operatorskim dorobku ma także Sida i Nancy Aleksa Coksa, Na Rozkaz Serca Michela Apteda, Passion Fish Johna Saylesa, Tajemniczy ogród Agnieszki Holland, Przed egzekucją Tima Robbinsa oraz Szaloną odwagę i Stan oblężenia Edwarda Zwicka. Nie tak dawno nakręcił zdjęcia do oscarowego filmu Piękny umysł Rona Howarda oraz do Domu z piasku i mgły Vadima Perelmana.

Za obiektywem kamery pracował także przy filmach dokumentalnych When the World Changed i Eritrea: Behind the Lines, oraz dokumentach muzycznych Blue Suede Shoes i Van Morrison in Ireland. Ponadto realizował wideoklipy między innymi dla Erica Claptona, Marvina Gaye’a, Herbie’ego Hancocka i zespołu Madness.

DYLAN TICHENOR (montażysta) ostatnio pracował nad głośnym dramatem Anga Lee Tajemnica Brokeback Mountain, za który otrzymał nominacje do nagród BAFTA i American Cinema Editors Guild.

Wcześniej montował thriller Mike’a Figgisa Cold Creek Manor oraz Genialny klan Wesa Andersona, za który otrzymał pierwszą nominację do nagrody American Cinema Editors.

Pierwsze szlify w montażu zdobywał jako stażysta u Roberta Altmana i montażystki Geraldine Peroni na planie filmu Gracz. Kontynuując tę współpracę, Tichenor został asystentem montażysty podczas realizacji filmów Short Cuts, Pret-a-Porter oraz Pani Parker i Krąg Jej Przyjaciół Alana Rudolpha. Był także koordynatorem technicznym na planie Kansas City i montażystą filmu dokumentalnego Jazz ‘34, za który otrzymał nominację do nagrody Emmy.

Tichenor zrealizował potem trzy filmy z Paulem Thomasem Andersonem, najpierw jako kierownik postprodukcji przy filmie Sydney, a potem jako montażysta nagradzanych filmów Boogie Nights i Magnolia. Do swojego dorobku zawodowego może także zaliczyć między innymi oscarowy film Brada Silberlinga Lemony Snicket: Seria niefortunnych zdarzeń, Niezniszczalny M. Nighta Shyamalana oraz Harmider Anthony’ego Drazana.

W tej chwili pracuje nad dramatem There Will Be Blood Paula Thomasa Andersona.

CURTISS CLAYTON (montażysta) montował filmy Narkotykowy kowboj, Moje własne Idaho i Za wszelką cenę wyreżyserowane przez Gusa Van Santa oraz Oko w oko z życiem w reżyserii Vincenta Gallo.

Zmontował w sumie ponad dwadzieścia innych filmów fabularnych, w tym ubiegłoroczny Sherrybaby z Maggie Gyllenhaal, w reżyserii Laurie Collyer, Zrobione! z 2001 roku w reżyserii Jona Favreau, a także W matni z 1999 roku i Obsesja namiętności z 1992 roku, oba dla reżysera Jonathana Kaplana.

Clayton jest członkiem Academy of Motion Picture Arts and Sciences; był nominowany do nagrody stowarzyszenia American Cinema Editors. Jest absolwentem szkoły filmowej na Uniwersytecie Południowej Kalifornii. Obecnie mieszka w Los Angeles.

PATRICIA NORRIS (projektantka kostiumów) zdobyła pięć nominacji do Oscarów za swoją dwudziestoletnią działalność projektancką w filmach Dni niebios Terrence’a Malicka, Człowiek słoń Davida Lyncha, 2010 Petera Hyamsa oraz Victor Victoria i Zachód słońca Blake’a Edwardsa.

Spośród filmów, przy których Norris pracowała jako projektantka kostiumów i scenografka, należy wymienić Śpiewającego detektywa, Big Bad Love, Niebo czy ziemię, Krainę Hi-Lo Stephena Frearsa, Koniec przemocy Wima Wendersa, Podróż Augusta Kinga, Zostawić normalność Eda Zwicka, Amosa i Andrew oraz Złapać rytm, a także – dla reżysera Davida Lyncha – Zagubioną autostradę, Dzikość serca i Blue Velvet.

Norris rozpoczęła swą karierę jako projektantka kostiumów takimi filmami, jak: Prosta historia, Mały Nikita, Micki i Maude, Niebezpieczny Johnny, Człowiek z blizną, Frances, Bicie serca, Suita kalifornijska, Koziorożec jeden (za który otrzymała nominację do Saturna), Promienni chłopcy, Przełomy Missouri, Smile, Narzeczona Zandy’ego, Kandydat oraz komedie Mela Brooksa Nieme kino i Lęk wysokości.

Norris otrzymała także nagrodę Emmy za kostiumy i nominację do tej samej nagrody za kierownictwo artystyczne za odcinek pilotowy prowokacyjnego serialu Miasteczko Twin Peaks z 1990 roku, reżyserowanego przez Davida Lyncha, z którym wielokrotnie miała okazję współpracować.

NICK CAVE (kompozytor) jest najlepiej znany jako frontman zespołu The Bad Seeds, który założył na początku lat 80. z kolegą z poprzedniego zespołu Birthday Party – Mickiem Harveyem, byłym basistą grupy Magazine – Barrym Adamsonem oraz Blixą Bargeldem z zespołu Einsturzende Neubauten. Kierująca się głębokim barytonem Cave’a, słowami utrzymanymi w konwencji prozy i wpływami literackimi grupa The Bad Seeds grała eklektyczną i często eksperymentalną mieszankę bluesa, muzyki gospel, rocka, art rocka i muzyki postpunkowej.

Zawierający wyłącznie covery znanych utworów trzeci album The Bad Seeds został zauważony także daleko poza rodzimą Australią Cave’a, osiągając pierwsze miejsce na brytyjskiej liście przebojów Independent i przynosząc Cave’owi sławę stylisty wokalnego i znaczącego interpretatora muzyki.

Po wydaniu czwartego albumu „Your Funeral…My Trial” Cave zrobił sobie dwuletnią przerwę, podczas której wystąpił w dramacie Wima Wendersa Niebo nad Berlinem, po czym wrócił do studia nagraniowego, by zrealizować entuzjastycznie recenzowany album „Tender Prey”.

Później napisał dwie książki: w 1988 roku – „Król Inkaust”, będąca zbiorem tekstów piosenek, dramatów i prozy, zaś w 1989 roku opublikował powieść „Gdy oślica ujrzała anioła”. Wystąpił również w australijskim filmie z 1989 zatytułowanym Ghosts...of the Civil Dead, do którego wraz z kolegami z zespołu The Bad Seeds Harveyem i Bargeldem napisał muzykę.

W 1990 roku The Bad Seeds wydali płytę „The Good Son”, zaś w 1994 roku – u szczytu sławy w świecie alternatywnego rocka – Cave wraz zespołem pojechał na tournee Lollapalooza, podczas którego promował album „Let Love In”. Na początku 1996 roku grupa wydała „Murder Ballads” – jedną z najlepiej sprzedających się płyt tego zespołu, a także oryginalną muzykę do filmu Zatrzymać przeszłość, której autorami i wykonawcami byli Cave, Bargeld i Harvey. Introspekcyjny i osobisty album „The Boatman’s Call” pojawił się w sklepach na początku 1997 roku.

W 2001 roku Cave ponownie połączył siły z The Bad Seeds, by nagrać głównie fortepianową płytę „No More Shall We Part”, następnie zespół wydał album „Nocturama” w 2003 roku, zaś w 2004 – podwójną płytę zatytułowaną „Abbatoir Blues/The Lyre of Orpheus”.

Cave napisał scenariusz, a także wraz z Warrenem Ellisem skomponował i nagrał muzykę do filmu Propozycja, będącego poetyckim i niezwykle brutalnym westernem, którego akcja rozgrywa się w głębi Australii. Film miał swoją premierę w 2005 roku i spotkał się z entuzjastycznymi recenzjami krytyków. Duet spotkał się ponownie w 2006 roku, by skomponować muzykę do dwóch produkcji islandzkiego zespołu teatralnego Vesturport „Woyzeck” i „Metamorphosis”.

Piosenki Cave’a pojawiały się w najróżniejszych filmach niezależnych i mainstreamowych, m.in. „People Ain’t No Good” w Shreku 2, „Red Right Hand” do filmów z cyklu Krzyk, „Release the Bats” do obrazu Chopper oraz „There is a Light” do Batman Forever. Współpracował również między innymi z Johnnym Cashem, Marianne Faithfull, Jarvisem Cockerem i Kylie Minogue.

Ponadto Cave od czasu do czasu grywał w filmach, z których najważniejszymi są: Ghosts of the Civil Dead z 1989 roku oraz Johnny Suede z 1991 roku.

Cave nadal nagrywa i koncertuje z zespołami The Bad Seeds oraz Grinderman, a także angażuje się w kolejne projekty filmowe, teatralne i muzyczne.

WARREN ELLIS (kompozytor), członek założyciel zespołów The Dirty Three i Grinderman, od połowy lat 90. gra w grupie Nicka Cave’a The Bad Seeds na skrzypcach i innych instrumentach smyczkowych.

Urodzony w Ballarat (Australia) w 1965 roku Ellis zainteresował się muzyką po tym, jak na lokalnym wysypisku śmieci znalazł stary akordeon. Na początku lat 80. przeprowadził się do Melbourne, gdzie uzyskał tytuł naukowy i uprawnienia nauczycielskie z muzyki i języka angielskiego. Po studiach zaczął uczyć, jednak po dwóch latach nauczania w szkołach średnich zrezygnował z tego zajęcia i zaczął pisać muzykę dla zespołów teatralnych.

Na początku lat 90. Ellis powołał do życia zespół instrumentalny The Dirty Three. Od tego czasu grupa nagrała siedem płyt i muzykę do filmu Johna Currana Praise.

W 1995 roku Ellis otrzymał zaproszenie do wspólnych nagrań z Nickiem Cave’em i The Bad Seeds, i do dziś gra i nagrywa z Cave’em. Jego dokonania można usłyszeć na sześciu ostatnich albumach wydanych przez The Bad Seeds. Ponadto wspólnie z Cave’em tworzył muzykę do filmu Propozycja oraz do produkcji teatru Vesturport „Metamorphosis” i „Woyzeck”.

Ellis koncertuje po całym świecie zarówno z The Bad Seeds, jak i z The Dirty Three. Gra na wielu różnych instrumentach, ale głównie na skrzypcach. Mieszka w Paryżu z żoną i dwójką dzieci.